स्वस्थ जीवनशैली अपनाउनका लागि दैनिक जीवनमा योग तथा व्यायम आवश्यक छ । तर, व्यस्त जीवनशैलीका बाबजुद ध्यान र व्यायामको लागि समय पाउन गाह्रो हुन सक्छ । तर केही यस्ता व्यायमहरु छन् जसलाई व्यस्त समयमा पनि सजिलै अभ्यास गरी स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउन र दैनिक जीवनमा तपाईँको शक्ति बढाउन मद्दत गर्दछ ।
आजको लेखमा हामीले ५ हस्त मुद्रा ल्याएका छौं । यी आसनहरूले शान्ति र स्वास्थ्य प्रदान गर्न मद्दत गर्नेछ र तपाईँको दैनिक दिनचर्यामा खुसी र सन्तुष्टिको नयाँ आयाम दिनेछ ।
ज्ञान मुद्रा
ज्ञान मुद्राको नियमित अभ्यास गर्नाले क्रोध, भय, शोक, ईर्ष्या आदि सबै मानसिक समस्याबाट छुटकारा मिल्छ । यो आसन अनिद्रा, टाउको दुखाइ र माइग्रेनबाट पीडित व्यक्तिहरूको लागि उपयोगी छ । यसको अभ्यासले शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमतालाई बढाई स्मरण शक्ति बढाउने काम गर्छ ।
ज्ञान मुद्राले गर्नका लागि सबैभन्दा पहिले पद्मासनमा आरामसँग बस्नुहोस् । यसपछि हत्केलाहरूलाई माथितिर फर्काएर आफ्नो घुँडामा राख्नुहोस् । अब बुढी औँला र चोर औँलालाई एकसाथ जोडेर राख्नुहोस् । यस समयमा तपाईँले अन्य औँलाहरू सीधा राख्नु पर्छ ।
पृथ्वी मुद्रा
पृथ्वी मुद्राले कमजोर व्यक्तिको तौल बढाउँछ र शरीरमा भिटामिनको कमीलाई हटाउँछ । यो आसन गर्नाले तपाईँको शक्ति बढ्छ ।
पृथ्वी मुद्रा गर्दा सबैभन्दा पहिले पद्मासनमा बस्नुहोस् र आफ्नो मेरुदण्ड सीधा राख्नुहोस् । त्यसपछि दुबै हातको औँला र औँलालाई जोड्नुहोस् । अब बाँकी औँलाहरू सीधा राख्नुहोस् । र केहीबेर आँखा बन्द गरेर सोही अवस्थामा रहनुहोस् ।
सूर्य मुद्रा
सूर्य मुद्राको अभ्यास गर्न बुढी औँला औँलाहरू झुकाएर साहिँली औँलासँग जोड्नुपर्छ । यो मुद्रा गर्नाले तौल घटाउन, मधुमेह, थाइरोइड, मेटाबोलिज्म, कब्जियत, पीसीओएस, खोकी र चिसो, ब्लोटिंग र ग्यास्ट्रिक सम्बन्धी समस्याहरूमा मद्दत गर्दछ ।
वायु मुद्रा
वायु मुद्रा कुनै पनि स्थितिमा गर्न सकिन्छ । यो आसन बस्दा, उभिएर, सुतेर, प्राणायाम गर्दा वा हिँड्दा पनि गर्न सक्नुहुन्छ । यो गर्नका लागि, बुढी औँलाको तल चोर औँलालाई राम्रोसँग थिच्नुहोस् । बाँकी औँलाहरू सीधा राख्नुहोस् । यो आसनले तपाईँको स्मरण शक्ति बढाउँछ र गहिरो शान्ति दिन्छ।
आकाश मुद्रा
आकाश मुद्रालाई ‘स्काई मुद्रा’ पनि भनिन्छ । यो मुद्राको अभ्यास गर्ने व्यक्तिलाई चेतना शक्ति प्राप्त हुन्छ । यो मुद्रा नियमित गर्नाले कानको रोग, बहिरोपन, लगातार टिनिटस, हड्डीको कमजोरी आदि निको हुन्छ । यो आसन गर्नको लागि बिचको साहिँली औँलाले बुढी औँलाको टुप्पोलाई छुनुहोस् र बाँकी औँलाहरूलाई पूर्ण रूपमा सीधा राख्नुहोस् । यी आसनहरूबाट हुने लाभ लिनका लागि तपाईँले नियमित रूपमा अभ्यास लिनुपर्छ ।
नोट– हातको मुद्राहरूको अभ्यास सही तरिकाले गर्नु नसके योग गुरुसँग सुझाव लिन सक्नुहुनेछ ।
एजेन्सीको सहयोगमा