आजकल मानिसहरूलाई दिनहुँ पेट सम्बन्धी समस्याहरूले सताउने गर्छन् । लगभग हरेक व्यक्तिको लागि एसिडिटी र ग्यासको समस्या बनेको छ । यस्ता समस्याहरूले गर्दा मानिसहरूलाई दैनिक साना कामहरू गर्न पनि कठिनाइ हुन सक्छ ।
एसिडिटीको सबैभन्दा ठूलो कारण भनेको खानपान र पिउने बानी हो । मानिसहरू अहिले घरमै बनाएको र ताजा खानेकुरा खानुको सट्टा प्याकेज गरिएको र तत्काल खानेकुरालाई बढी महत्त्व दिन थालेका छन् । परिष्कृत, प्याकेज गरिएको र प्रशोधित खानाको अत्यधिक खपतले पोषणको कमी मात्र होइन पाचन समस्या पनि निम्त्याउन सक्छ ।
तर, यी समस्याबाट ग्रसित व्यक्तिहरूले योगको सहायताले राहत पाउन सकिन्छ । केही विशेष योग आसनहरूले पाचन सम्बन्धी समस्याहरू जस्तै एसिडिटी (एसिडिटी रिलिफ टिप्स) बाट राहत प्रदान गर्न सक्छ । यस समस्याबाट छुटकारा पाउन योग प्रशिक्षकहरूले यी ५ योग आसनहरू सिफारिस गरेका छन् । जसको अभ्यासले तपाईँको समस्या समाधान गर्न उपयोगी हुनेछ ।
वज्रासन
यो योग आसनलाई डायमण्ड पोज पनि भनिन्छ । वज्रासनको अभ्यासले पाचन प्रणालीलाई उत्तेजित गर्छ र एसिडिटी कम गर्छ । (योगासन जसले एसिडिटीलाई रोक्न मद्दत गर्दछ ।
यो योग अभ्यासको लागि, भुईँमा आफ्नो घुँडा टेकेर बस्नुहोस् र आफ्नो औँलाहरू पछाडि पार गर्नुहोस् । त्यसपछि शरीरलाई बिस्तारै तल सार्दा, हिप्सलाई खुट्टामा राख्नुहोस् र तिघ्रालाई पिँडुलाको मांसपेशीमा राख्नुहोस् । अब दुवै हातलाई घुँडामा राखेर टाउको सीधा राख्नुहोस् र अगाडि हेर्नुहोस् । त्यसपछि श्वासको चाललाई केन्द्रित राखेर आँखा बन्द गर्नुहोस् । श्वासको गति माथि र तल बराबर हुनुपर्छ । यो योग सुरुमा कम्तीमा पाँच मिनेटको लागि गर्नुहोस् र तपाईँ यसलाई अधिकतम १० मिनेटसम्म गर्न सक्नुहुन्छ ।
हलासन
यो योग आसनमा शरीरको आसन हलो जस्तै हुन्छ । हलासनको अभ्यासले एसिडिटीको समस्या कम गर्छ । यसबाट पनि मन शान्त हुन्छ । यो आसन गर्नको लागि आफ्नो भुईँमा सुत्नुहोस् र आफ्नो हत्केलालाई भुईँमा राख्नुहोस् । श्वास लिँदा, आफ्नो खुट्टामाथि उठाउनुहोस् र ९० डिग्रीको कोण बनाउनुहोस् । बिस्तारै श्वास फेर्दा खुट्टाको औँलाले भुईँमा छुने प्रयास गर्नुहोस् । कम्मरबाट हातहरू हटाउनुहोस् र तिनीहरूलाई सिधा भुईँमा राख्नुहोस् । यो आसनमा हुँदा सामान्य रूपमा श्वास लिनुहोस् र सामान्य स्थितिमा फर्कनुहोस् ।
पश्चिमोत्तनासन
यो योग आसन पाचन शक्ति बढाउन निकै लाभदायक हुन्छ । यसका साथै पश्चिमोत्तनासनको अभ्यासले मिर्गौलालाई पनि काम गर्न मद्दत गर्छ ।
पश्चिमोत्तनासन योग गर्नका लागि सबैभन्दा पहिले दुवै खुट्टा फैलाएर भुईँमा बस्नुहोस्। अब गहिरो श्वास लिनुहोस् र शरीरलाई अगाडि झुकाउनुहोस्। हातलाई खुट्टाको तल र नाकलाई घुँडाले छुनुहोस्। केही समय यस स्थितिमा रहनुहोस् र त्यसपछि पहिलेकै स्थितिमा फर्कनुहोस्।
पवनमुक्तासन
यस योग आसनको अभ्यासले आन्द्राको मसाज गर्नुका साथै पेटका अन्य अङ्गहरूलाई पनि असर गर्छ । फलस्वरूप पेटको समस्या कम हुन्छ ।
यो योगासन गर्नका लागि सबैभन्दा पहिले, पछाडि सुत्नुहोस् र खुट्टा एकसाथ सीधा गर्नुहोस् । अब आफ्नो दाहिने घुँडा आफ्नो छाती नजिक ल्याउनुहोस् । त्यसपछि जाँघलाई पेटमा ल्याउनुहोस् र राम्रोसँग थिच्नुहोस् र अब दाहिने घुँडाले चिउँडो छुनुहोस् । गहिरो सास लिँदा हातले घुँडालाई राम्ररी समात्नुहोस् । हातले घुँडालाई राम्ररी समातेर छातीमा हल्का दबाब महसुस हुनेछ, जुन सामान्य हो । अब श्वास छोड्ने क्रममा घुँडालाई खुकुलो गर्नुहोस् । अब देब्रे खुट्टाले यसरी पूरा प्रक्रिया गर्नुहोस् । पालैपालो दुवै खुट्टाले यो आसन अभ्यास गर्नुहोस् ।
उस्ट्रासन
पेटमा एसिड बन्ने समस्यालाई कम गर्न उष्ट्रासन वा ऊँटको मुद्रा अभ्यास गर्नुपर्छ । यस आसनको अभ्यासले एसिडिटी मात्र कम गर्दैन तर पाचन शक्ति पनि बढाउन सक्छ ।
यो योग गर्न पहिले घुँडा टेकेर बस्नुहोस् । अब सास फेर्दा मेरुदण्डको तल्लो भागलाई अगाडि जान थिच्नुहोस् । यस समयमा, नाभिमा पूर्ण दबाब महसुस गर्नुपर्छ। आफ्नो पछाडि आर्किङ गरेर आफ्नो पछाडि झुकाउनुहोस् । घाँटी खुकुलो छोड्नुहोस् । ३० देखि ६० सेकेन्डको लागि यो स्थितिमा रहनुहोस् ।
नोटः यो लेख योग विशेषज्ञहरूको सुझावको आधारमा तयार गरिएको हो । आसनको सही स्थिति बारे जान्नको लागि, तपाईंले योग गुरुलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ ।
–एजेन्सीको सहयोगमा
