योग एक अभ्यासको रूपमा चिनिन्छ जसले समग्र स्वास्थ्यमा सुधार गर्दछ, दिमागलाई शान्त पार्नेदेखि लिएर विभिन्न शारीरिक समस्याहरूको जोखिमलाई कम गर्ने फाइदाहरू सहित। आयुर्वेद शास्त्रका अनुसार शरीरमा रोग लाग्ने मुख्य कारक तीन दोष हुन्छ– वात, पित्त र कफ । यिनीहरूमा कुनै पनि असन्तुलनले दोषको आधारमा शरीरको स्वास्थ्यलाई असर गर्न सक्छ ।
आयुर्वेदिक दिनचर्यामा योगासनलाई समावेश गर्नु विशेष फाइदाजनक रहेको बताइन्छ, यसले यी तीनलाई सन्तुलित राख्न पनि मद्दत गर्छ ।
पित्तदोषको समस्या भएका व्यक्तिलाई शरीरमा अत्यधिक गर्मी हुने, एसिड, ग्यास, अपचजस्ता समस्या हुने सम्भावना बढी हुन्छ ।
यस्ता समस्यामा ध्यान नदिने हो भने पछि गम्भीर रोग लाग्ने खतरा रहन्छ । शरीरलाई स्वस्थ राख्न र पित्तसँग सम्बन्धित विकारहरूको जोखिम कम गर्नको लागि, यो योगासनलाई दैनिक दिनचर्यामा समावेश गर्नु राम्रो विकल्प हुन सक्छ, यस बारे थप विस्तारमा जानौं ।
पित्त दोषको कारणले हुने समस्याहरू
पिट्टाले हर्मोन, इन्जाइम, तापक्रम र पाचन आगोलाई नियन्त्रण गर्छ, त्यसैले यसको समस्याले पाचन स्वास्थ्यका साथै शरीरको तापक्रमलाई असर गर्न सक्छ । पित्तदोषका कारण कब्जियत र अपच हुनुका साथै जोर्नी सुन्निने, क्रोध र चिडचिडापन, शरीर दुर्गन्ध र अत्याधिक पसिना आउनु पनि हुन सक्छ । शरीरको क्षमताभन्दा बढी परिश्रम गर्दा पनि पित्त दोष बढ्छ । यसलाई धेरै प्रकारका योगासनबाट नियन्त्रण गर्न सकिन्छ ।
सर्वांगासन योगका फाइदाहरू
सर्वांगासन योगलाई पित्त विकारसँग सम्बन्धित समस्याहरू हटाउन र शरीरमा शीतल प्रभाव बढाउन लाभदायक अभ्यासको रूपमा चिनिन्छ । पित्त बढेमा मनको अशान्ति पनि बढ्छ, त्यस्ता समस्याको जोखिम कम गर्न सर्वांगासन योगको अभ्यासले पनि फाइदा लिन सकिन्छ । सर्वांगासन योग राम्रो रक्तसञ्चार र पाचन स्वास्थ्य कायम राख्नको लागि एक लाभदायक व्यायाम रहेको विज्ञहरुले जनाएका छन् ।
बटरफ्लाइ पोज अभ्यास
बटरफ्लाइ पोज अभ्यास पिट्टा विकारहरु को कारण विभिन्न समस्याहरुको जोखिम को कम गर्न र पिट्टाको शान्ति मा पनि लाभदायक हुन सक्छ । बटरफ्लाइ पोज पाचन अंगहरूको लागि उत्कृष्ट मसाज व्यायाम मात्र होइन, तर यसले दिमाग र शरीर दुबैलाई हल्का स्ट्रेचिंगको साथ शान्त पार्न मद्दत गर्दछ । यस योगको अभ्यासले शरीरको दुखाइ र हार्मोनल असंतुलनलाई सच्याउन लाभदायक हुन सक्छ ।
अमरउजालाबाट भावानुवाद
