दिमाग मानव शरीरको महत्वपूर्ण हिस्सा हो । यसलाई बचाई राख्न र स्वस्थ राख्न धेरै जरुरी छ । दैनिक रुपमा गर्ने हरेक क्रियाकलाप दिमागबाटै निर्देशित भएका हुन्छन् । मस्तिष्कलाई स्वस्थ र ताजगी राख्न केही यस्ता बानीहरु छन्, जसलाई हानी त्याग्नुपर्छ । ती बानीहरुले कमजोर र रोगी बनाउँछ ।
१. ढिला सुत्ने वा निन्द्रा छोड्ने
ढिला सुत्ने वा निन्द्रा छोड्नु खराब बानी हो । यसले दिमाग टोलिन सक्छ । जस्तैः निन्द्राको कमी, अल्जाइमर रोगसहित डिमेन्सिया हुन सक्छ । निन्द्राको समस्या छ भने क्याफिन, इलेक्ट्रोनिक्सबाट टाढा रहनुपर्छ ।
२. धेरै समय एक्लो बस्नु
यदि तपाईं एक्लो बस्नुहुन्छ वा एक्लो महसुस गर्नुहुन्छ भने केही साथीहरु बनाउनुहोस् वा साथीहरूलाई कल गर्नुहोस् अथवा केही नयाँ सुरु गर्नुहोस् । जस्तैः साल्सा नृत्य, टेनिस, ब्रिज – जसमा अन्य व्यक्तिहरू समावेश हुन सकुन् ।
३. धेरै जंकफुड खानु
खाना स्मरणशक्ति र मानसिक स्वास्थ्यसँग जोडिएको हुन्छ । मस्तिष्कका भागहरू आफ्नो आहारमा धेरै ह्याम्बर्गर, फ्राइज, आलुको चिप्स र सफ्ट ड्रिंक्स खाने मानिसहरूमा साना हुन्छन् । जामुन, सम्पूर्ण अन्न, नट र हरियो पातदार तरकारी, मस्तिष्कको कार्य र सुस्त मानसिक गिरावटको संरक्षण गर्दछन् ।
४. हेडफोन विस्फोट
पूर्ण भोल्युममा इयरपडहरू प्रयोग गरेर मात्र ३० मिनेटमा आफ्नो श्रवणशक्तिलाई स्थायी रूपमा क्षति पु¥याउन सक्नुहुन्छ । तर, यो कान मात्र होइन, वृद्ध वयस्कहरूमा सुन्ने क्षमता अल्जाइमर र मस्तिष्कको तन्तुको क्षतिजस्ता मस्तिष्क समस्याहरूसँग जोडिएको छ । यो हुन सक्छ किनभने तपाईको दिमागले तपाईंको वरिपरी के भनिरहेको छ भनेर बुझ्नको लागि यति कडा परिश्रम गर्नुपर्छ । सुनेको कुरा मेमोरीमा भण्डारण गर्न सकिदैंन् । त्यसैले यसलाई बन्द गर्नुहोस् । यन्त्रको अधिकतम भोल्युमको ६० प्रतिशतभन्दा ठूलो स्वरमा हुनुहुँदैन । एक पटकमा दुई घण्टा भन्दा बढी सुन्न प्रयास नगर्नुहोस् ।
५. पर्याप्त नसर्नु
नियमित व्यायाम नगर्ने र हिडडुल नगर्नेहरुमा डिमेन्सिया हुने सम्भावना त्यति नै बढी हुन्छ । तपाईंलाई मधुमेह, हृदय रोग र उच्च रक्तचाप हुने सम्भावना पनि छ । ती सबै अल्जाइमरसँग जोडिएको हुन सक्छ । बगैंचामा आधा घण्टा हिड्दा राम्रो हुन्छ । महत्त्वपूर्ण कुरा प्रत्येक हप्ता कम्तिमा १६० मिनेट मध्यम व्यायाम प्राप्त गर्न हो ।
६. धुम्रपान गर्नु
यसले तपाईंको दिमागलाई संकुचित गर्न सक्छ । यो राम्रो कुरा होइन् । यसले तपाईंको स्मरणशक्ति खराब बनाउँछ र अल्जाइमरसहित डिमेन्सिया हुने सम्भावना दोब्बर बनाउँछ । यसले मुटुरोग, मधुमेह, स्ट्रोक र उच्च रक्तचाप पनि निम्त्याउँछ ।
७. धेरै खानु
यदि तपाईं धेरै खाना खानुहुन्छ । सही प्रकारको खाना पनि–तपाईंको मस्तिष्कले तपाईंलाई सोच्न र सम्झन मद्दत गर्ने जडानको बलियो नेटवर्क निर्माण गर्न सक्षम नहुन सक्छ । धेरै लामो समयसम्म अत्याधिक खाने गर्नाले तपाईंको खतरानाक रूपमा अधिक वजन हुन सक्छ । जसले हृदय रोग, मधुमेह र उच्च रक्तचाप निम्त्याउन सक्छ । सबै मस्तिष्क समस्या र अल्जाइमरसँग जोडिएको छ ।
८. धेरै अँध्यारोमा बस्नु
यदि तपाईं पर्याप्त प्राकृतिक प्रकाश प्राप्त गर्नुहुन्न भने तपाईं निराश हुन सक्नुहुन्छ । यसले तपाईंको दिमागलाई ढिलो सुस्त बनाउन सक्छ । अनुसन्धानले यो पनि देखाउँछ कि सूर्यको किरणले तपाईंको दिमागलाई राम्रोसँग काम गर्न मद्दत गर्दछ ।
