आँखा शरीरको सबैभन्दा नाजुक अङ्ग मध्ये एक हो । हामी तिनीहरूलाई सजाएर हेरचाह गर्छौँ तर तिनीहरूलाई स्वस्थ राख्न धेरै प्रयास गर्न ध्यान दिँदैनौँ । हामीले आँखाको अत्याधिक प्रयोग मात्र गर्दैनौँ, कहिलेकाहीँ हामीले जानीजानी वा नजानी यातना दिइरहेका हुन्छौँ, यस्तो एउटा समस्या मौसम परिवर्तन हुँदा आँखाको स्वास्थ्यमा गम्भीरता पुग्ने पनि हो ।
मौसम परिवर्तनले आँखामा पनि नराम्रो असर पार्न सक्छ । जस्तै चिसो मौसममा आँखामा असर पर्छ । जाडो सुरु भएसँगै अहिले चिसो हावाले पनि प्रभाव देखाउन थालेको छ । यो समयमा ध्यान नदिने हो भने आँखाको लागि गम्भीर र स्थायी समस्या हुनसक्छ ।
आँखामा मौसम को प्रभाव
मौसमले आँखालाई राम्ररी हेरचाह नगरेमा असर गर्छ भने कन्ट्याक्ट लेन्स लगाउँदा अझ बढी सावधानी अपनाउनुपर्छ । वर्षामा हामी रेनकोट वा चस्मा लगाएर आँखा सुरक्षित राख्छौँ, त्यसैगरी गर्मी मौसममा चस्मा लगाएर पनि जाडोमा चिसोले आँखालाई के नराम्रो हुन्छ भन्ने सोचेर कुनै उपाय गर्न बिर्सन्छौँ । तर वास्तवमा यो मौसममा पनि आँखाको हेरचाह गर्न आवश्यक छ, चाहे हामी घरमा बसौँ वा बाहिर।कोरोनाको यो युगमा हामी धेरै सचेत हुनुपर्छ । कोरोनाको समयमा हामीमध्ये धेरैले कम्प्युटर, टिभी, ल्यापटप वा मोबाइलमा धेरै समय बिताएका छौँ । यसबाहेक विज्ञहरूका अनुसार कोरोनाबाट बच्न आँखाको सुरक्षा पनि आवश्यक हुन्छ ।
आँखाको हेरचाह कसरी गर्ने?
स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार चस्मा, कन्ट्याक्ट लेन्स आदिमा सावधानी अपनाउनुका साथै आफ्नो दिनचर्यामा केही सामान्य उपाय अपनाएर आँखालाई स्वस्थ राख्न सकिन्छ ।
सुख्खा आँखाबाट जोगिनुहोस्:
जाडो मौसमले छालाका साथै आँखामा पनि असर पार्न सक्छ । आँखामा पाइने प्राकृतिक आर्द्रतालाई कायम राख्नु आँखाको स्वास्थ्यका लागि निकै महत्त्वपूर्ण हुन्छ । सुख्खा हावा बाहेक यो मौसममा हिटर जस्ता वस्तुको प्रयोगले पनि आँखामा रहेको चिसो सोस्छ । यसले आँखामा सुख्खापन र चिल्लोपन बढाउँछ । गर्मी उत्पन्न गर्ने यस्ता साधनको प्रयोग कम गरी प्रयोग गर्दा त्यसबाट दूरी राख्नुपर्छ ।
बारम्बार आँखा नछुनुहोस्:
कोरोनाबाट बच्ने मात्रै होइन, सामान्य अवस्थामा पनि बारम्बार आँखा नछुनु हानिकारक हुन सक्छ । हाम्रो हातमा हुने कीटाणु, भाइरस र फोहोर मुख र आँखाबाट सजिलै शरीरमा प्रवेश गर्न सक्छ, त्यसैले बारम्बार हात–आँखाको सम्पर्कले समस्या निम्त्याउन सक्छ । जाडोमा भाइरल केराटाइटिस जस्ता समस्या पनि हुन सक्छ, जसले गर्दा कोर्निया सुन्निने हुन्छ । त्यसैले आँखा छुन मन लागे पनि हात धोएपछि मात्र छुनुहोस् ।
आँखाको हेरचाह कसरी गर्ने
चिसो मौसमको पहिलो प्रभाव आँखा वरपरको छाला लगायत छालामा पर्छ । यसले छालामा चिलाउने, दाग, दाग आदि हुन सक्छ । बिहान उठ्ने बित्तिकै पलकमा सुन्निने, चिलाउने वा क्रस्ट हुने जस्ता अवस्था पनि आउन सक्छ । त्यसैले हरेक दिन राम्रो मोस्चराइजर प्रयोग गर्नुहोस् । दिनको समयमा नुहाउँदा आफ्नो छालालाई राम्रोसँग मोइस्चराइज गर्नुहोस् ।घरबाट बाहिर निस्कँदा सनग्लास, टोपी वा टोपी आदि प्रयोग गर्न नबिर्सनुहोस् । यसले आँखालाई कडा घामबाट जोगाउँछ ।
कोरोना आएपछि जोखिम बढेको अर्को कुरा कोरोना पीडितको आँखाको ज्योतिमा परेको नराम्रो असर हो । कोरोनाबाट निको भएपछि मानिसहरु धमिलो हुने, दृष्टि कमजोर हुने गुनासो गरेका छन् । त्यसैले कोरोनाबाट निको भइसकेका व्यक्तिहरूले पनि आफ्नो आँखाको स्वास्थ्यबारे चिकित्सकसँग परामर्श लिनुपर्छ । यसबाहेक, जाडोमा सूर्यको पराबैजनी किरणको लामो समयसम्म सम्पर्कमा रहँदा समयभन्दा पहिले मोतिया बिन्दुको जोखिम बढ्न सक्छ ।
अहिले देशका धेरै सहरमा प्रदूषण प्रमुख समस्या बनेको छ । एकै समयमा, चिसो मौसममा कुहिरो वा कुहिरो पनि सामान्य छ । जब प्रदूषण कुहिरो वा चिसोसँग मिसिन्छ, यसले आँखाको लागि ठुलो समस्या निम्त्याउन सक्छ । यस प्रकारको कुहिरोलाई स्मोग पनि भनिन्छ । आँखामा पस्यो भने आँखा रातो हुने, जल्ने, पानी आउने, सुख्खा हुने र आँखा चिलाउने जस्ता समस्या हुन सक्छन् । बाहिर निस्कँदा आँखा छोप्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस्।
चिसोको दिनमा सामान्य रुघाखोकीको समस्या हुने गर्छ । जसका कारण आँखामा पानी आउने जस्ता समस्या पनि आउन सक्छ । त्यसैले चिसो हावामा आफूलाई राम्रोसँग छोप्नुहोस्। विशेष गरी निधार र कान छोपेर राख्ने ।
आँखा सम्बन्धी कुनै पनि समस्याबाट बच्नु हुँदैन । जलन, चिलाउने, चिलाउने, सुन्निने, दुखाइ आदि एक दिनभन्दा बढी रह्यो र सामान्य उपचारबाट पनि राहत नपाएमा तुरुन्तै आँखा चिकित्सकसँग परामर्श लिनुहोस् । नियमित रूपमा आँखाको व्यायाम गर्नुहोस् ।
एजेन्सीको सहयोगमा