काठमाडौं—सरकारले जिल्ला अस्पतालबाट ७०, प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रबाट ५८ र स्वास्थ्य चौकीबाट ४५ प्रकारका औषधी निःशुल्क वितरण गर्ने भनेको छ । तर, कैलालीको कैलारी गाउँपालिकाले भने स्वास्थ्य संस्थाहरुमा आवश्यक पर्ने औषधी खरिद गर्न नसक्दा सरकारले तोकेअनुसारका औषधी वितरण नभएको पाइएको छ ।
प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रसहित ६ स्वास्थ्य संस्थामा गाउँपालिकाले औषधीको आपूर्ति गर्न नसकेको हो । गाउँपालिकाले प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा ४५ देखि ५० किसिमका र स्वास्थ्य संस्थामा ३० देखि ३५ प्रकारका औषधी आपूर्ति गरिरहेको छ । जसले गर्दा स्वास्थ्य संस्थाहरुले अहिले पनि औषधीको आपूर्तिका लागि जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालय धाउनुपर्ने बाध्यताको अन्त्य नभएको जनाएका छन् ।
कैलारी गाउँपालिकाको हसुलिया स्वास्थ्य चौकी प्रमुख कुसुम शर्मा भट्टले अनिवार्य गरिएका सबै औषधी उपलब्ध नभएको बताइन् । उनले गाउँपालिकाले आपूर्ति गरिरहेपनि अपुग भएका औषधी जिल्ला जनस्वास्थ्य कार्यालयबाट पूर्ति गरिरहेको जानकारी दिइन् ।
गाउँपालिकाले नागरिकलाई आधारभूतस्तरको स्वास्थ्य सेवा दिन नसक्नुको अर्को कारणका रुपमा जनशक्ति व्यवस्थापन नहुनुलाई पनि लिइएको छ । पालिकाले भएकै स्वास्थ्य संस्थालाई व्यवस्थित गरी प्रभावकारी सेवा प्रवाह गर्न ध्यान नदिदा समस्या भएको देखिएको छ ।
यसअघि कार्यरत आठौं तहका डाक्टर बैशाखमा गएपछि उदासीपुर प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र स्टाफ नर्सको भरमा छ । डाक्टरको सरुवा भएपछि अहिले यसअघि सञ्चालनमा रहेका एक्सरे, भिडियो एक्सरे, इसीजीलगायतका उपकरण बन्द भएर खिया लाग्ने अवस्थामा पुगिसकेका छन् ।
उदासीपुर प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रकी निमित्त प्रमुख एवं स्टाफ नर्स रुपा बिकले डाक्टरको अभावमा उपकरण थन्काएर राख्नुपरेको बताइन् । उनले गर्भवती महिला र गम्भीर प्रकृतिका बिरामीले पनि एक्सरे र भिडियो एक्सरेका लागि धनगढी धाउनुपर्ने बाध्यता रहेको बताइन् ।
गाउँपालिकाले भने स्वास्थ्य संस्थामा औषधीको आपूर्ती गर्न खरिद प्रक्रिया अगाडी बढाइएको जनाएको छ । गाउँपालिकाका अध्यक्ष लाजुराम चौधरीले स्वास्थ्य संस्थाहरुमा कुनै किसिमको समस्या नरहेको दावी गरे । उनले औषधी आपूर्तिका लागि टेण्डर प्रक्रिया अगाडि बढाइएको जनाए ।
अन्य स्वास्थ्य चौकीहरुमा जनशक्ति व्यवस्थापन भएपनि उदासीपुर प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा डाक्टरको सेवा सुविधा व्यवस्थापन गर्न नसक्दा समस्या भएपनि चाडै पूर्ति गरिने अध्यक्ष चौधरीको दावी थियो ।
स्थानीय पालिकाहरुलाई १५ शैय्यासम्मका अस्पताल सञ्चालन गर्ने अधिकार भएपनि कैलारी गाउँपालिका प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र र स्वास्थ्य चौकीकै व्यवस्थापनमा असफल देखिएको हो ।
गाउँपालिकाको फितलो व्यवस्थापनकै कारण भएकै संरचना एवं उपकरणको सदुपयोग नहुँदा नागरिक समान्य सेवाका लागि पनि धनगढी लगायतका ठाउँ धाउनुपर्ने बाध्यता कायमै छ ।