डा. दीपमाला कार्की स्त्री तथा प्रजनन रोग विशेषज्ञ हुन् । चीनबाट स्त्री तथा प्रसुती रोगमा विशेषज्ञता हासिल गरेकी उनले भारतको नयाँदिल्लीबाट आईभीएफ एवं इनफर्टिलिटीमा फेलोसीप गरेकी छन् । महिला तथा निःसन्तानका क्षेत्रमा काम गर्दै आएकी ३८ वर्षीया युवा चिकित्सक डा. कार्कीले यो छोटै अवधिमा सयौं बिरामीलाई सेवा दिइसकेकी छन् ।
६ वर्षयता निःसन्तान दम्पत्तिहरुलाई पनि सेवा दिन थालेकी उनले विभिन्न समस्याका कारण निःसन्तान भएका झण्डै १ सय दम्पत्तिको उपचार गरिसकेकी छन् । ‘मैले झण्डै १ सय हाराहारीमा निःसन्तान दम्पत्तिको उपचार गरे,’ उनले सुनाइन्, ‘विविध समस्याका कारण निःसन्तान भएका दम्पत्तिको जीवनमा सन्तान सुख भर्न पाउँदा खुसी लाग्दो रहेछ ।’
महिला र निःसन्तानका क्षेत्रमा काम गर्ने रहरकै कारण अहिले श्रीद्धि इन्टरनेशनल अस्पतालसँग मिलेर ‘श्रीद्धि आईभीएफ’ सञ्चालनमा ल्याउने तयारी गरिरहेकी छन् । ‘प्रसुति र प्रजनन सम्बन्धी पढेकाले यसमा आफै केही गर्ने रहर र इच्छा पहिलेदेखि नै थियो,’ हालैको एक मध्यान्ह हेल्थआवाजसँग उनले भनिन्, ‘तर, कोभिड—१९ महामारीका कारण दुई वर्ष कुर्नुप¥यो ।’
डा. कार्कीलाई विभिन्न अस्पतालबाट आईभीएफ सेवा सञ्चालनका लागि प्रस्ताव पनि आइरहेको थियो । यही क्रममा उनको भेट युवा व्यवसायी डा. गिर्वाणराज तिमिल्सिनासँग भयो । डा. तिमिल्सिनाले लाजिम्पाटमा सिद्धि इन्टरनेशल हस्पिटल सञ्चालनमा ल्याएका थिए । डा. दीपमाला पनि अस्पतालमा जान थालिन् । उनलाई त्यो लोकेसन र ठाउँले विस्तारै लोभ्याउँदैं गयो ।
‘यहाँ आउँदा—आउदैं मलाई राम्रो लाग्न थाल्यो,’ उनले भनिन्, ‘श्रीद्धिअन्तर्गत आईभीएफ सुरु गर्ने योजना बन्यो ।’ त्यही योजनास्वरुप श्रीद्धि आईभीएफ स्थापनाको काम अगाडि बढाइयो । आवश्यक उपकरणहरु जर्मनी र भारतबाट मगाइयो । ‘केही समयभित्रै श्रीद्धि आईभीएफबाट औपचारिक सेवा दिने तयारीमा छौं,’ उनले भनिन् । अहिले डा. दीपमालाले श्रीद्धिमा ओपीडी सेवा दिन भने थालिसकेकी छन् । आईभीएफका लागि उनले छुट्टै टिम पनि बनाइरहेकी छन् ।
आईभीएफमार्फत भएको कमाइको १० प्रतिशत फाउण्डेसनमार्फत गरिब तथा असहायको सेवामा खर्चिने उनको योजना छ । ‘श्रीद्धि हस्पिटलअन्तर्गत नै यो सेवा सुरु भएको हो, हाम्रो श्रीद्धि फाउण्डेसन पनि छ,’ उनले भनिन्, ‘हामीले आईभीएफको १० प्रतिशत फाउण्डेसनमार्फत दुर्गमका गरिब र विपन्न निःसन्तान दम्पत्तिहरुको उपचारका लागि खर्च गर्न योजना बनाएका छौं । यो मेरो पहिलेदेखिकै रहर पनि हो ।’
फरासिली स्वभावकी यी युवा चिकित्सकले जन्म सर्लाहीको हरिपुरमा भएको हो । उनका बुवा दिलिपकुमार कार्की सरकारी जागिरे थिए भने आमा उर्वसी कार्की हाउस वाइफ । दिलिप र उर्वसीका चार सन्तानमध्ये उनी जेठी हुन् । बुवा सरकारी जागिरे भएकाले बुवाको सरुवा जताजता भयो उनको पढाइ पनि त्यतैबाट हुन थाल्यो । ‘जताजता बुवाको सरुवा हुन्थ्यो,’ उनले भनिन्, ‘त्यतै–त्यतै हाम्रो पढाइ पनि सथ्र्यो ।’
कक्षा ६ पछि भने उनको पढाइ काठमाडौंको कालोपुलस्थित हिमालय विद्या मन्दिरबाट अगाडि बढ्यो । स्कुल जीवनमा भलिबल उनलाई खुबै मन पर्ने खेल थियो । त्यसबाहेक ब्याडमिन्टन पनि उनको रुचि छ । पढाइमा उत्तिकै अब्बल डा. दीपमाला विज्ञान र गणित विषय बढी रुचाउँथिन् । ‘अप्सनल म्याथका हिसाबहरु सल्भ गर्न रमाइलो लाथ्यो,’ उनी स्मरण गर्छिन्, ‘गणितमा मार्क पनि टन्नै आउने भएपछि थप आनन्द लाग्ने ।’
हिमालय विद्या मन्दिरबाटै उनले फष्ट डिभिजनमा एसएलसी उत्तीर्ण गरिन् । त्यसपछि आईएस्सी पढ्नका लागि सेन्ट मेरिज गइन् । सानैदेखि डाक्टर बन्ने सपना देखेकी उनलाई सेवाको भावनाले त्यतातिर मोडेको हो । अझ महिला भएकाले उनी महिलाकै डाक्टर बन्ने सपना बुन्थिन् ।
सेन्ट मेरिजबाट प्लस टु सकेपछि उनी आफ्नो डाक्टरी सपना पूरा गर्ने बाटोमा लागिन् । ‘पहिलेदेखि नै मनमा डाक्टर पढ्छु भन्ने थियो,’ उनले सुनाइन्, ‘नेपालमा भर्खर—भर्खर मेडिकल कलेज खुलेका थिए । त्यहीकारण धेरैजसो डाक्टर पढ्नेहरुको गन्तब्य बंगलादेश हुन्थ्यो । म पनि एमबीबीएस पढ्न बंगलादेश गए ।’
सन् २००६ मा उनले बंगलादेशबाट एमबीबीएस सकिन् । ‘त्यसपछि नेपाल फर्किए,’ उनले भनिन् । नेपाल फर्केपछि उनले हिमाल अस्पताल, मोडल अस्पताल, ओम अस्पतालमा सेवा दिइन् । उनको विशेषज्ञता हासिल गर्ने हुटहुटी कायमै थियो ।
चार वर्ष विभिन्न अस्पतालमा सेवा गरेपछि उनी विशेषज्ञता हासिल गर्न चीन गइन् । उत्तर पूर्वी चीनको हार्पिङ प्राप्तको जीयामुसी युनिभर्सिटीबाट उनले सन् २०१६ मा स्त्री तथा प्रसुति रोगमा विशेषज्ञता हासिल गरिन् । चीनबाट विशेषज्ञता हासिल गरेपछि स्वदेश फर्केर उनी परोपकार प्रसुती तथा स्त्री रोग अस्पताल थापाथलीमा काम गर्न थालिन् । ‘त्यहाँ दुई वर्षजति काम गरे,’ उनले भनिन् ।
कोभिड—१९ महामारी पूर्व डा. दीपमालाले परोपकार प्रसुती तथा स्त्री रोग अस्पतालको जागिर छाडिन् । त्यसपछि उनी नयाँबानेश्वरस्थित एभरेष्ट हस्पिटलसँग आवद्ध भएर बिरामीको सेवामा सक्रिय रहिन् । यहीबीचमा उनले नयाँदिल्लीको इन्टरनेशल इन्स्टिच्युट अफ रिप्रडक्टीभ एण्ड फर्टिलिटीबाट फेलोसीप पनि गरिन् ।
