विराटनगर–विराटनगरस्थित कोशी अस्पतालले हाइड्रोसिल (अण्डकोष वरिपरी पानी भरिएर ठूलो हुने रोग)को निःशुल्क शल्यक्रिया गर्न सुरू गरेको छ । अस्पतालमा चालु आर्थिक वर्षमा एक सय जना हाइड्रोसिल भएका बिरामीको शल्यक्रिया गर्ने लक्ष्य रहेको अस्पताल मेडिकल सुपरिटेन्डेन्ट (मेसु) प्रा.डा. रविराज सिंहले जानकारी दिए ।
चालु आर्थिक वर्षको चैत २३ गतेसम्म हाइड्रोसिल भएका ७४ जना बिरामीको शल्यक्रिया गरिएको कोशी अस्पतालका मेडिकल रेकर्डर गोविन्द कटुवालले बताए । चालु आर्थिक वर्षमा हाइड्रोसिलका एक सय जना बिरामीको शल्यक्रिया गर्ने लक्ष्य रहेको उनले बताए ।
नेपालमा हाइड्रोसिलका बिरामी करिब एक लाख रहेको अनुमान छ । नेपालमा हात्तीपाइले रोगका कारण हाइड्रोसिलका बिरामी बढेपछि सरकारले निःशुल्क शल्यक्रियाको व्यवस्था गरेको हो ।
उक्त कार्यक्रमअन्तर्गत नै कोशीले विगत १४ वर्षदेखि निःशुल्क सेवा सुरु गरेको हो । सरकारले प्रत्येक अस्पताललाई एक जना बिरामीको शल्यक्रिया गरेबापत ५ हजार ५ सय उपलब्ध गराउँदैं आएको छ । उक्त रकम बिरामीको शल्यक्रिया र औषधिका लागि पुग्नेछ । तीन वर्षमा कोशीमा १५२ जना हाइड्रोसिलका बिरामीको शल्यक्रिया भएको मेडिकल रेकर्डर कटुवालले जानकारी दिए । आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा १६ जनाको गरिएको छ । यस्तै, २०७८/०७९ मा ६२ जनाको हाइड्रोसिलको शल्यक्रिया गरिएको छ । चालु आर्थिक वर्षको चैतसम्म ७४ जनाको गरिएको अस्पतालको अभिलेखमा देखिन्छ ।
कोशीमा हाइड्रोसिलको उपचार गर्ने फोकल पर्सन सर्जन डा. क्षितिज गिरी रहेका छन् । हाइड्रोसिल हुँदा पुरुषको अण्डकोषको बाहिरी भागमा पानी जम्मा हुन्छ । हाइड्रोसिल एक वा दुवै अण्डकोषमा हुन सक्छ । जम्मा भएको पानीले गर्दा अण्डकोष सुनिएको वा ठूलो भएको जस्तो देखिन्छ । हाइड्रोसिलले कहिले दुखाइ पैदा गराउँदैंन् तर अण्डकोषको आकार भने ठूलो बनाउँछ । यसको उपचार सामान्य शल्यक्रिया नै हो ।
