विराटनगर–गर्भवती भएकी मोरङको रतुवामाई नगरपालिकाकी ३५ वर्षीया कुमारी ऋषिदेव सोमबार रङ्गेली अस्पतालमा अल्ट्रासाउण्ड गराउन आएकी थिइन् । पेटभित्र भएको बच्चा र स्वास्थ्य अवस्था जानकारी लिन उनी स्वास्थ्य जाँच गराउन आएकी थिइन् । एक सातामा तीन पटक मात्र अल्ट्रासाउण्ड हुने अस्पतालका कर्मचारीले जानकारी दिएपछि उनको त्यस दिन रङ्गेली अस्पतालमा अल्ट्रासाउण्ड हुन सकेन । घरदेखि ६ किलोमिटर दूरीमा रहेको रङ्गेली अस्पतालमा अल्ट्रासाउण्ड गराउन आएकी कुमारी समय खर्चेर विराटनगरमा आएर स्वास्थ्य जाँच गराउन बाध्य भइन् । स्थानीय अस्पतालमा उपचार गराए समयको बचत र खर्च पनि कम हुने भएकाले कुमारी रङ्गेली आएका थिइन् । तर, त्यहाँ उपार हुन नसकेपछि करिब २५ किलोमिटर दुरीमा रहेको विराटनगरको एक निजी अस्पतालमा आएर अल्ट्रासाउण्ड गराइन् ।
कुमारी त प्रतिनिधी पात्र मात्रै हुन् । रङ्गेली अस्पतालमा अल्ट्रासाउण्ड गराउने उपकरण भएपनि कन्सल्टेन्ट रेडियोलोजिष्टको दरबन्दी नहुँदा कुमारी मात्र होइन् यहाँ आउने सयौंका संख्यामा विरामीले निजी अस्पतालमा गएर स्वास्थ्य जाँच गराउन बाध्य छन् । एक सातामा तीन पटक मात्र यस अस्पतालमा विराटनगरबाट आएका कन्सल्टेन्ट रेडियोलोजिष्टबाट अल्ट्रासाउण्ड हुने भएकोले विरामीहरू समय खर्चेर प्रदेश १ को रजधानी विराटनगरमा आउन बाध्य भएका हुन् ।
पहिले जिल्ला अस्पताल रहेको उक्त अस्पताल अहिले स्थानीय तहअन्र्तगत रहने गरी रङ्गेली अस्पताल भएको छ । कन्सल्टेन्ट रेडियोलोजिष्टको दरबन्दी नहुँदा अस्पतालले स्वास्थ्य जाँच गराएको आम्दानीको आधाभन्दा बढी पैसा चिकित्सकलाई दिने सम्झौता गरी विराटनगरबाट चिकित्सक ल्याउनु परिरहेको छ । सातामा आइतबार, मंगलबार र बिहीबार मात्र कन्सल्टेन्ट रेडियोलोजिष्टबाट अल्ट्रासाउण्ड हुने गरेको छ । अल्ट्रासाण्ड गराएको पाँच सय रुपैयाँ मध्ये तीन सय रुपैयाँ विराटनगरबाट आएका चिकित्सकलाई दिने गरिएको छ भने दुई सय रुपैयाँ अस्पतालले राख्ने गरेको छ ।
आफूलाई भनेको बेलामा अल्ट्रासाउण्ड नभएपछि विराटनगर गएर उपचार गराउने अस्पतालमा भेटिकी खिनाकुमारी सरदारले बताइन् । ‘हप्तामा तीन पटक मात्र रङ्गेली अस्पतालमा अल्ट्रासाउण्ड हुने गरेको छ,’ उनले भनिन्, ‘त्यो पनि बिहान मात्र । यति ठूलो अस्पतालमा दैनिक रुपमा सेवाग्राहीले चाहेको बेला अल्ट्रासाउण्ड नहुँदा समस्या छ ।’ सातामा तीन पटक अल्ट्रासाउण्ड गराउँदा विरामीको भिड पनि अत्याधिक हुने गरेको उनले बताइन् । ‘सबै विरामीलाई एकै दिन बोलाउने गरेको छ,’ उनले भनिन्, ‘पालो आउन पनि धेरै समय लाग्ने गरको छ ।’ स्थानीयले अल्ट्रासाउण्ड गराउने चिकित्सकको दरबन्दी कायम गराएर दैनिक रूपमा उपचार गराउन माग राख्दा पनि हालसम्म सुनवाइ हुन सकेको छैन् ।
यता अस्पतालका सूचना अधिकारी गोविन्दबहादुर कटुवालले दरबन्दीअनुसार चिकित्सक नहुँदा समस्या आएको बताए । जिल्ला अस्पताल रहँदा ४५ जनाको दरबन्दी रहेकोमा अहिले घटेर २८ जनाको दरबन्दी रहेको छ । ‘त्यो पनि अहिलेसम्म दरबन्दीअनुसार चिकित्सक आएका छैनन्,’ उनले भने, ‘भएको कर्मचारी पनि समायोजनमा गएपछि ३ जना मेडिकल अफिसर अहिले सेवा दिदैं आएका छन् ।’ सातामा तीन पटक अल्ट्रासाउण्ड हुने गरेको बताउँदैं उनले दिनमा ४५/५० जनाको अल्ट्रासाउण्ड गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको बताए । अस्पतालमा दैनिक २ सय जना सेवाग्राहीले सेवा लिने गरेको छन् ।