हेड एन्ड नेक क्यान्सर सर्जन डा. ऋषिकेश ठाकुर मुखको क्यान्सरको संक्रमण बढ्दैं गएर स्टेज ४ बी मा पुगेका बिरामीको सफलतापूर्वक शल्यक्रिया गरे पछि चर्चामा छन् । डा. ठाकुरको नेतृत्वमा रहेका चिकित्सक र स्वास्थ्यकर्मीहरुको टिमले ११ मंसिरमा पश्चिम नेपालको सुशील कोइराला प्रखर क्यान्सर अस्पताल खजुरामा करिब ८ घन्टा लगाएर राजकुमार लोनियाको मुखको क्यान्सरको शल्यक्रिया गरेका हुन् । शल्यक्रिया गरेको १२ दिनपछि राजकुमार नयाँ जिन्दगी लिएर अस्पतालबाट डिस्चार्ज भएका छन् । मोफसलको अस्पतालमा सिमित स्रोध र साधनकाबीच डा. ठाकुर र उनको टिमको प्रयास सह्रानीय मान्नुपर्छ ।
बाँकेको जानकी गाउँपालिकाको प्रिहवा गाउँका लोनियाको गुड्का र चुरोट खाने आदत थियो । मुखमा घाउ भएपछि उपचारका लागि नेपालगन्जको भेरी अस्पताल हुँदै भारतको लखनउसम्म पुगेका थिए । लखनउमा शल्यक्रिया गर्न मात्रै साढे ३ लाख लाग्ने भएपछि गरिब तथा बिपन्न परिवारका २६ वर्षीय लोनिया बाँच्ने आश मारेर घर फर्किएका थिए ।
आफन्तहरुले गाउँ नजिकैको क्यान्सर अस्पतालमा उपचार भई हाल्छ कि भनेर खजुरा पुराएका थिए । क्यान्सरका कारण लोनियाको मुखमा भएको घाउ फैलदैं गएर घाटीसम्म फैलिएको थियो । डा. ठाकुरले लोनियाले स्वास्थ्य अवस्था चेक जाच गरे । आर्थिक अभावकै कारण बिरामीको मृत्यु हुनु हुँदैन भन्ने सोचेर डा. ठाकुरले लोनियाको शल्यक्रिया गरेर उपचारका लागि तयारी सुरु गरे । अस्पतालका सहकर्मी र लोनियाको परिवारका सदस्यहरुसँगको छलफल गरे । डा. ठाकुरको आँट र कडा मेहनतकै कारण लोनियाको शल्यक्रिया सम्भव भयो । लोनियाले नयाँ जीवन पाए ।
सुशील कोइराला क्यान्सर अस्पताल भर्खरै बामे सर्दै गरेको क्यान्सर अस्पताल हो । जहाँ अझैसम्म आईसीयु वार्ड संचालन हुन सकेको छैन । दक्ष चिकित्सकहरुको टिम, नयाँ उपकरण र र ब्याकअप सुविधाको अवस्था सुरुवाती चरणमै छ । डा. ठाकुर र उनको टिमले स्टेज ४ बी मा पुगेका बिरामीको सिमित साधन स्रोतको अधिकतम उपयोग गरेर पनि जटिल शल्यक्रिया सफलतापूर्वक गर्न सकिन्छ भन्ने देखाइ दिएका छन् । डा. ठाकुरको नेतृत्वको टिमले खजुरामै थाइराइडका कारण क्यान्सर संक्रमण भएर जटिल अवस्थामा पुगेका अन्य बिरामीहरुको पनि जटिल शल्यक्रिया गरिसकेको छ ।
स्टेज ४ बी मा पुगेका क्यान्सरका बिरामीको शल्यक्रिया नेपालका ठूला अस्पतालमा पनि बिरलै हुने गर्छ ।
सुशील कोइराला क्यान्सर अस्पताल खजुराका पूर्व कार्यकारी निर्देशक डा. कृष्ण आचार्यका अनुसार डा. ठाकुर हेड एन्ड नेक क्यान्सर सर्जरीमा एमसीएच गर्ने नेपालकै पहिलो डाक्टर हुन् । डा. ठाकुरले सन् २०१७/२०२० ब्याजमा भारतको दिल्लीस्थित एम्सबाट हेड एन्ड नेक क्यान्सर सर्जरीमा एमसीएच गरेका थिए ।
एमसीएच कोर्स पूरा भएपछि नेपालमै फर्किएर लोकसेवा आयोगबाट इएनटी सर्जनको रुपमा नवौं तहमा नाम निस्केपछि डा. ठाकुरको भेरी अस्पताल नेपालगन्जमा पोष्टिङ भएको थियो ।
पूर्व कार्यकारी निर्देशक डा. आचार्यकै पहलमा भेरी अस्पतालबाट काज सरुवा भएपछि डा. ठाकुर क्यान्सर अस्पताल खजुरा पुगेका हुन् ।
सानैदेखि पढाइमा अब्बल रहेका ठाकुरले महोत्तरी जिल्लाको पर्सा गाउँको सरकारी स्कुलबाट वि.सं. २०५७ सालमा एसएलसीमा जिल्ला टप गरेका थिए । विज्ञान विषय लिएर प्लस टु सकेपछि उनले एमबीबीएसका लागि शिक्षा मनत्रालय, जगदम्बा गुठी र भारतीय राजदुतावासबाट संचालन गरिएका प्रवेश परीक्षा दिए । उनको तीन वटै ठाउँमा नाम निस्कियो ।
ठाकुरले भारतीय राजदूतावासको पूर्ण छात्रवृत्तिमा भारतको बनारस विश्वविद्यालयबाट सन् २००४/२००९ को ब्याचमा एमबीबीएस पुरा गरे । त्यसपछि नेपाल फर्किएर केही समय त्रिवि शिक्षण अस्पतालमा मेडिकल अफिसरका रुपमा काम गरे ।
त्यसपछि भारतकै चर्चित अल इन्डिया इस्टिच्युट अफ मेडिकल साइन्सेस (एम्स) दिल्लीमा इएनटीमा पूर्ण छात्रवृत्तिमा नाम निकाले । सन् २०१३/२०१६ को ब्याचमा एम्सबाटै इएनटीमा एमएस गरेपछि नेपाल फर्किएर केही समय जानकी मेडिकल कलेजमा असिस्टेन्ट प्रोफेसरको रुपमा काम गरे । त्यसपछि पनि एम्समै एमसीएच सर्जरीमा पूर्ण छात्रवृत्ति पाए ।
सन् २०१७/२०२० को ब्याजमा एम्सबाटै हेड एन्ड नेक क्यान्सर सर्जरीको पढाइ पूरा गरे । पढाइ पुरा गरेर नेपाल फर्किएर नोबेल मेडिकल कलेज ज्वाइन गरे । नोबलमा हेड एन्ड नेक सर्जरी डिभिजन प्रमुखको रुपमा करिब २ वर्षसम्म क्यान्सरका बिरामीको शल्यक्रियासहितका सेवामा रमाए ।
आफ्नो पढाइ र जागिरका क्रममा अहिलेसम्म एक हजारभन्दा बढी क्यान्सरका बिरामीको शल्यक्रिया गरिसकेका डा. ठाकुर क्यान्सर सम्बन्धी विभिन्न विषयमा निरन्तर अध्ययन अनुसन्धान गर्दै आएका छन् । नेपाल र विदेशका थुप्रै मेडिकल जर्नलहरुका उनका आर्टिकलहरु प्रकाशित छन् । अमेरिकाको ख्याती प्राप्त मेडिकल जर्नल Laryngoscope मा पनि उनको आर्टिकल प्रकाशित भइसकेको छ ।
डा. ठाकुरले एमबीबीएस प्रवेश परीक्षा तयारी पुस्तक पनि लेखेका छन् । उनले लेखेको बुक अहिले पनि बेष्ट सेलरका रुपमा रहेको छ ।
भारतको चेन्नईमा सन् २०१९ मा भएको हेड एन्ड नेक अंकोलोजी फाउन्डेशनको सम्मेलनमा डा. ठाकुरले वेष्ट रिर्सचरको एवार्ड पाएका थिए । त्यसपछि उनले भारतको ख्याति प्राप्त क्यान्सर अपस्तालको रुपमा रहेका दिल्लीस्थित राजीव गान्धी क्यान्सर इस्टिच्युट एन्ड रिसर्च सेन्टर र मुम्बईस्थित टाटा मेमोरियल सेन्टरबाट सट टर्म कोर्ष पनि गरे ।
सट टर्म कोर्षकै बेला दुवै स्वास्थ्य संस्थाबाट उनलाई जागिरको अफर पनि आयो । भारतकै ख्यातिप्राप्त अस्पतालहरुको जागिरको अफरलाई छाडेर डा. ठाकुर स्वदेशमै आफ्नो ज्ञान र सिपको उपयोग गर्नुपर्छ भन्ने भावनाका साथ डा. ठाकुर नेपाल फर्किए ।
नेपालका कुनै पनि स्वास्थ्य संस्थामा हेड एन्ड नेक क्यान्सर सर्जनको दरबन्दी नभएका कारण डा. ठाकुरले लोकसेवा आयोगबाट इएनटी सर्जनको रुपमा ९ औं तहको चिकित्सकको रुपमा सरकारी सेवामा आफ्नो करियर सुरु गरेका हुन् । सरकारी सेवाको करियरको सुरुवात वि.सं. २०७९ असारदेखि गरेका डा. ठाकुर क्यान्सर अस्पताल खजुरामा कार्यरत छन् ।
क्यान्सर अस्पताल खजुरा मै फुल टाइम काम गरिरहेका डा. ठाकुर भन्छन्, ‘राम्रो टिम बनाएर उच्च मनोबलका साथ काम गर्ने हो भने खजुरामै नेपालका अन्य अस्पतालमा हुन नसक्ने जटिल र ठुला क्यान्सरका शल्यक्रिया गर्न सकिन्छ । त्यसका लागि काम गर्ने वातावरण र हौसला हुनुपर्छ ।’