मुखको हाइजिन भन्नाले मुख स्वस्थ्य राख्नु भन्ने बुझिन्छ । मुखलाई ब्रस तथा फल्सको माध्यमबाट सफा र स्वस्थ्य राखी दाँत कुहिने, किराले खाने तथा यसमा देखा वर्न सक्ने गम सम्बन्धिका रोगबाट बच्नु नै मुखको हाइजिन हो ।
हामीले मुख सफा नराख्दा मुख सम्बन्धि विभिन्न किसिमका समस्या देखा पर्छन् । हामीले खाएको खाना दाँतको विभिन्न ठाउँमा गएर अड्किने हुँदा त्यसले पनि विभिन्न रोगहरु निम्त्याउने डर हुन्छ । तसर्थ हामीले मुखमा भएको फोहोर हटाएर सफा गरी मुख स्वस्थ राख्नु नै मुखको हाइजिन मेन्टेन गर्ने भरपर्दाे उपाय हो । यसको निम्ति हाम्रो मुखभित्र रहेको कुनै एक विशेष अंग मात्र नभई दाँत सँगसँगै यसका वरपर रहेका अन्य अंगहरु पनि सफा राख्नुपर्छ ।
कहिलेकाहीं व्यक्तिहरु दाँत तथा गिजा सम्बन्धि विभिन्न समस्या लिएर पनि उपचारको निम्ति आउने गर्छन् । त्यस्ता अधिकांश व्यक्तिमा देखिने समस्याको मुख्य कारण नै मुखको हाइजिनको असन्तुलन रहेको देखिन्छ । तसर्थ त्यस्ता व्यक्तिलाई हामी सर्वप्रथम मुख सफा र स्वस्थ राख्न सल्लाह दिन्छौ । यसका साथै मुखको हाइजिन घटाउने र त्यसलाई हानी गर्ने खानपिन तथा क्रियाकलाप हटाउनको निम्ति सुझाव दिन्छौ ।
समस्या विभिन्न कारणवस देखा पर्ने भएकाले त्यस्ता कारणबारे आवश्यक ज्ञान हासिल गरेर सावधानी अपनाएर समस्याबाट बच्न सकिन्छ ।
मुखको हाइजिन घटाउने मुख्य कारणहरु
आवश्यक सरसफाइको कमी नै मुखको हाइजिन घटाउने वा असन्तुलन पार्ने मुख्य कारक तत्व हो । यसको अभावमा नै मुख सम्बन्धि विभिन्न समस्या देखा पर्छन् । दाँत, गिजा तथा दाँतको हड्डी एवम् मुखको आन्तरिक भागमा कुनै पनि किसिमको समस्या देखा नपरोस् भन्नको निम्ति मुखको हाइजिन मेन्टेन गर्नु आवश्यक हुन्छ ।
कसरी मेन्टेन गर्ने मुखको हाइजिन
- कम्तिमा ६/६ महिनामा डेन्टिसकोमा जाने
- मुख सफा राख्ने
- ब्रस एकजनाले मात्रै प्रयोग गर्ने
- समय–समयमा ब्रस परिवर्तन गरिरहने
- १२/१२ घन्टाको अन्तरालमा नियमित ब्रस गर्ने
- केहि खाएपछि सकेसम्म ब्रस गर्ने नत्र मुख कुल्ला गर्ने
- धुम्रपान तथा मद्यपानबाट टाढा रहने
- गुट्खा तथा सुर्तीजन्य वस्तुहरु प्रयोग नगर्ने
- राति सुत्नुअघि ब्रस गरेपछि मनतातो नुनपानीले मुख कुल्ला गर्ने ।
प्रस्तुतीः सृजना मगर ।
