विश्व थाइराइड दिवस २०२२: आज विश्वभर मनाइँदैछ। यो विशेष दिन हरेक वर्ष २५ मेमा मनाइन्छ। थाइरोइड दिवस मनाउनुको उद्देश्य यो रोग र यसबाट हुने समस्याका बारेमा जनमानसलाई सचेत गराउनु हो ।
थाइराइड के हो?
थाइरोइड पुतली आकारको ग्रन्थी हो। जुन घाँटीभित्र र कोलरबोनभन्दा माथि हुन्छ। यो एक अन्त: स्रावी ग्रन्थी हो जसमा शरीरमा हर्मोन बनाउने नली हुँदैन। थाइराइडको समस्या दुई प्रकारका हुन्छन् । एउटा हाइपर थाइराइड र अर्को हाइपो थाइराइड हो । हाइपरमा हर्मोन बढी उत्पादन हुन्छ भने हाइपोमा मात्रा कम हुन्छ। दुवै प्रकारका समस्याहरूमा हर्मोन उत्पादन सन्तुलनमा हुँदैन। थाइरोइड रोगबारे केहि भ्रम छन् जुन मानिसहरुले अझै पनि सत्य मान्छन् ।
थाइराइडसँग सम्बन्धित ७ भ्रम र सत्य
१. थाइराइडको समस्या मध्यम उमेरका र वृद्धवृद्धालाई मात्र हुन्छ ।
सत्य – अचेल अव्यवस्थित जीवनशैलीका कारण हरेक उमेर समूहका मानिसलाई यो रोग लागेको छ ।
२. थाइराइडमा गाँठो हुनुको अर्थ तपाईलाई थाइरोइड क्यान्सर भएको हो ।
सत्य: थाइरोइड नोड्युलले क्यान्सरको ५ प्रतिशत मात्र हो। त्यसैले, हरेक गाँठोलाई थाइराइड क्यान्सर भन्नु ठीक होइन ।
३. थायराइड रोग महिलालाई मात्र हुन्छ।
सत्य: थाइराइडको बारेमा मानिसहरूको दिमागमा यो रोग महिलालाई मात्र लाग्छ भन्ने गलत धारणा छ। यद्यपि यो ठूलो मिथ हो। थाइराइड पुरुष र महिला दुवैलाई हुन सक्छ। महिलाहरूमा थाइराइडले प्रजनन क्षमता, गर्भावस्था र महिनावारीलाई असर गर्न सक्छ। थाइरोइडको लक्षण पुरुषहरूमा फरक हुन सक्छ।
४. अतिरिक्त थाइराइड हर्मोन सेवन गर्नाले अतिरिक्त उर्जा मिल्छ र तौल कम हुन्छ ।
सत्य : अतिरिक्त थाइरोइड हर्मोन लिँदा तपाईंलाई हानी हुन सक्छ। यसले साइड इफेक्टहरू निम्त्याउन सक्छ। जस्तै अनिद्रा, कम्पन, बढ्दो भोक र मुटुको धड्कन। थाइराइडको औषधी सधै चिकित्सकको सल्लाह लिएर मात्र लिनुहोस्।
५. थाइराइड भएका सबै बिरामीहरूलाई आयोडिनको कमी हुने गलगाँडमा हुने समस्या हुन्छ।
सत्य : थाइरोइड भएका धेरैजसो बिरामीहरूमा गलगाँड विकास हुँदैन।
६. टिएसएच सामान्यमा फर्किएपछि थाइराइडको औषधी पनि बन्द गर्न सकिन्छ।
सत्य : औषधीको नियमित प्रयोगले सामान्य टिएस एच रिपोर्टहरूमा परिणाम दिन्छ। हाइपोथाइराइडिज्म भएका अधिकांश बिरामीहरूलाई आजीवन औषधी चाहिन्छ।
७. राम्रो खाना खाएर हाइपोथाइराइडिज्म निको हुन्छ ।
सत्य- सन्तुलित आहारले मात्रै तपाईले आफ्नो थाइराइड हर्मोनलाई सामान्य अवस्थामा ल्याउन सक्नुहुन्न।
