विश्वभर आतंकका रुपमा कारोना संक्रमण देखा परेको छ । नेपालमा पनि त्यसको चाप दिनानुदिन बढ्दै छ । कोरोना भाइरसको संक्रमण हुँदा के के हुन्छ ? अहिले यो एक आम प्रश्न बनेको छ । कारोना भाइरस संक्रमितहरुमा फरक-फरक लक्षणहरु देखा परेका कारण पनि कोरोना संक्रमण झन रहस्यमय बन्दै गएको छ ।
संक्रमितसँगको भेटमा होस् वा भर्चुअल संवादमा होस् पहिलो प्रश्न नै ‘कस्तो हुँदो रहेछ ?’ भन्ने नै हुन्छ । मैले पनि त्यस्तै प्रश्नहरुको सामना गर्नुपर्यो । ‘कस्तो छ तपाईलाई ?’ सोधी सकेपछि प्राय सबैले के के हुँदो रहेछ ? भन्ने प्रश्न सोधि हाल्नुहुन्थ्यो । यसले पनि मानिसमा के हुन्छ ?, कस्तो हुन्छ ? भन्ने आम जिज्ञासा कति छ भन्ने बुझ्न सहजै सकिन्छ ।
काम नलागेको सावधानी
निकै सावधानी अपनाउँदा पनि म संक्रमित हुन पुगे । आफू पत्रकार भएकाले कतिपय स्थानहरुमा जानु पर्दा जोखिम हुन्थ्यो नै । अझ त्यस माथि पनि म स्वास्थ्य विटमा कलम चलाइरहेकोके उच्च जोखिममा थिए । जसकारण पनि म धेरै सावधान रहन्थे । घरमा सानो बाबु भएकाले पनि मलाई सावधान हुन प्रेरित गरिरहन्थ्यो । ‘सानो छोरालाई संक्रमण होला है’ आफन्तको सुझावले मलाई थप सजग हुने प्ररणा दिन्थ्यो ।
मुखमा दुईवटा मास्क लगाउने, कुरा गर्दा दूई कदम पछाडी हुने मेरो बानी जस्तै बनेको थियो । घर आउनासाथ लगाएका कपडा सबै वाहिर नै खोलेर धुने, सावुन पानीले हात धुने, सकेसम्म ‘अड’ स्थानमा हातले छुने जस्ता आधारभूत सावधानीहरु म ध्यानपूर्वक अवलम्वन गरे कै हुन्थेँ । यति गर्दा पनि आफै संक्रमित हुँदा मलाई नै अचम्म लागेको छ की म कसरी संक्रमित भए ?
सेनिटाइजर दल्ने र छिनछिनमा हात धुने पनि बानी जस्तै भएको थियो । नजिक भएर कुरा गर्न छाडेको त धरै भै सकेको थियो । कतिपयले मेरो सावधानीलाई डरको संज्ञा पनि दिने गर्दथे । तर म त्यसलाई स्वभाविक रुपमा लिने गर्दथेँ । ‘आफू बाहेक सबै संक्रमित हुन सक्छन्’ भन्ने मानसिकता बनाउनुपर्छ भन्ने थियो । त्यही अनुरुप नै जीवनशैली विकास भएको थियो ।
कुन दिन के के भयो ?
पहिलो दिन (असोज २३ गते) विहान सवेरै उठेको थिए । मेडमले पढाउने विद्यालयले माथिल्लो कक्षाका विद्यार्थीका लागि जनस्वास्थ्यका सावधान सहित परीक्षा संचालन गरेको थियो । जसकारण उनी विहान एक घण्टाका लागि स्कुल जाने गर्थिन । सधै विहान अवेरसम्म सुत्ने बाबु त्यो दिन भने चाडो नै उठेर सताउन थालेको थियो । जब मेरो शरीर भारी हुन थाल्यो मलाई आजका गतिविधिहरुका कारण होला भन्ने लाग्यो ।
विहानै देखि नै शरीरमा जाँगर थिएन । दिनभर काममा नै बेस्त रहेँ पनि शरीर सिथिल नै थियो । जब शरीर कटकटी दुख्न थाल्यो, जिउ रन्कीन थाल्यो तव मेरो स्वरमा परिवर्तन आइहाल्यो । राती झन्डै १ सय २ डिग्री ज्वरो आयो । मनमा चिसो पस्यो कतै संक्रमित त भइन ? रुघाखोकी होला भन्ने परिवारको आकलन थियो । मैले पनि नाक बग्ला भोलिसम्म सिजनल ज्वरो होला भन्ने मनस्थिति बनाए । आइसोलेट भइहालेँ । झोलिलो पदार्थ पिए । रातभर म सुत्न सकिन । ज्वरो हनहनी आइरह्यो । नाकमुख सुख्खा हुने भयो । पसिना खलखलि । विहानसम्म दुईपटक कपडा बदलेँ । जाडो यस्तो की पुस माघमा भन्दा पनि बढी । यसै गरी विहान भयो । विहान ज्वरो नाप्दा पनि ज्वरो कम थिएन । म एक चक्की पारासिटामोल लिएँ । त्यस पछि ज्वारोमा कमी आयो । ज्वरोका कारण मेरो शरीर यसरी कमजोर भए छ की ट्वाइलेटको धारा समेत कता हो कता बजे जस्तो लाग्ने ।
दोस्रो दिन (असोज २४ गते) विहान पारासिटामोल लिए पछि ज्वरो नाप्दा कम देखायो तर मेरो आन्तरिक रुपमा ज्वरो निको हुने कुरै भएन । कमजोरी यस्तो थियो की, एकै रातमा म गली सकेको थिएँ । मनमा कता कता कोरोना हो की भन्ने चाही लागि नै रह्यो तर परिवार मान्न तयार थिएन । दास्रो दिन मेरो ज्वरो कम भए पनि शारीरिक रुपमा निकै कमजोर थिए ।
तेस्रो दिन असोज २५ गते घाँटी खसखस हुने र सुख्खा खोकी लाग्ने हुन थाल्यो । अब चाँही म पूर्णरुपमा कोरोना हो भन्ने निष्कर्षमा पुगेँ । पिसिआर गर्नुपर्ने प्रकृया अघि बढाए । तर त्यो दिन पिसिआरका लागि स्वाव लिने दिन रहेनछ । तिलोत्तमा नगरपालिकाका प्रेस सल्लाहाकार विपी गौतम र तिलोत्तमा मिडिया क्लवका अध्यक्ष लक्ष्मण पौडेलले त्यसको व्यवस्थापन गर्नुभयो ।
चौथो दिन असोज २६ गते स्वाव दिन विहानै शंकरनगर स्वास्थ्य चौकीमा गए । लामो लाइन थियो । स्वाव दिनु पनि नयाँ अनुभव थियो । नाकबाट स्टिक राख्दा निकै कठिन हुँदो रहेछ । स्वाव दिने क्रममा नाकबाट स्वाव निकाल्नका लागि प्रयोग गर्ने स्टिकले भनभनी रिंगटा लाग्यो । ढलौँला की जस्तो बनायो । झन्डै १५ मिनेटको आराम पछि घर फर्कीए । रिपोर्टको प्रतिक्षा गर्न थालेँ । मलाई घाँटी खसखस हुने क्रममा केही कमि आएको थियो ।
पाचौँ दिन (असोज २७ गते) पेट गडवड हुने समस्या देखियो । निरन्तर पखला लाग्ने हुन थाल्यो । ज्वरोले गलेको शरीर त्यसमाथि पखला लाग्दा समस्या थप हुँदै गयो । ज्वरो र खोकी कम भएकाले पखलालाई म सहजै जित्न सफल भए । त्यसपछिका दिनहरु विस्तारै सहज हुन थाले । ज्वरो आउन छाड्यो, मुख तितो हुन पछि छाडेको थियो । घाँटी खसखस र पखला पनि बन्द हुँदै गयो । त्यसपछि लाग्न थाल्यो अब त केही हुँदैन होला ।
छौठौँ दिन (असोज २८ गते) दिनभर रिपोर्टको प्रतिक्षा भयो । शरीरमा कमजोरी बाहेक अन्य खास केही समस्या थिएन । साँझपख विपी गौतमले फोन गरेर भन्नु भयो ‘तपाईको रिपोर्ट त पोजेटिभ छ त कहाँबाट पोजेटिभ हुनुभयो ?’
निको भए पछि सुरु भएको विरामी
शारीरिक रुपमा कोरोना जिते पछि बल्ल विरामी सुरु भएको जस्तो लाग्न थाल्यो । मानसिक रुपमा डर, त्रास र समाजिक भेदभावपूर्ण दृष्टीकोण एकैपटक मानसपोटलमा नाचिरहे । शारीरिक रुपमा म लभभग लक्षणविहिन भएको थिए । कोरोना संक्रमणका कारण देखा पर्ने लक्षणहरु हराइसकेका थिए । तर बल्ल कोरोना पोजेटिभ भएको औपाचारिक रिपोर्ट आएको थियो । जसकारण पनि म विरामी जस्तो भएँ ।
अब बल्ल मबाट सबै टाढा-टाढा बस्न थाले । परबाटै हेर्ने, भाडाँ आफै माज्ने, कपडा आफै धुने, खाना पनि छुट्टै राखिदिने जस्ता कार्यहरु हुन थालेँ । यद्यपी, यी कार्यहरु पहिला देखि नै भएका थिए । आशंकाका भरमा गरिएका गतिविधि र पोजेटिभ देखिए पछिका गतिविधिमा धेरै फरक हुँदो रहेछ ।
परिवारिक सहयोग
जब म संक्रमित भएको प्रमाणित भयो । परिवारका सबै सदस्यहरुलाई खबर गर्नुपथ्यो नै । अर्घाखाँचीमा रहनुभएका आमाबुवा र दाजुले फोन गरिरहनु हुन्थ्यो । संयोगबस रिपार्ट आएको केही छिनमा दाजुको फोन आयो । अवस्था के छ ? उहाँको प्रश्नमा मलाई पोजेटिभ देखिएको उत्तर दिए । घरमा पनि खैलाबैला मच्चि हाल्यो । घरमा सानो छोरा भएकाले उसलाई पनि संक्रमण होला की भन्ने डरले बाबुबाट छुटै बस्ने सल्लाह आउन थाले ।
बेलबासमा बस्नु हुने दाजु भाउजुलाई पनि खबर गरेँ । दाईले आयुर्वेदमा राम्रो दखल राख्ने हुँदा अर्को दिन प्याकेज मै आयुर्वेदका डब्बासहित मलाई आवश्यक सम्पूर्ण पोषणयुक्त खाने कुरा बोकेर आउनु भयो । भाउजुले पनि घरमा चाहिने समाग्रीहरुको कुनै कमि हुन दिनुभएन । चिन्ता गर्नु पर्दैन जिति हालिन्छ दाईको शब्द सम्झिरहेको हुन्छु । परिवारिक सहयोग पूर्ण रुपमा प्राप्त भयो ।
मृत्यु शैय्याबाट मृत्युको खबर
शरीरमा लक्षणहरु हराउँदै गएपछि समाचार लेखनमा जोड दिन थालेँ । आफू पत्रकार भएकाले पनि रिपोर्टिङ गर्नै पर्ने हुन्थ्यो । फोन, भाइवर, अनलाइन पोर्टल, सामाजिक संजालजस्ता स्रोतका आधारमा समाचार तयार गरी पढाउँथे ।
आफै संक्रमित भएर बसेका बेला संक्रमणका कारण हुने मृत्युका खबर लेख्दा निकै पिडा हुँदो रहेछ । बेला-बेलामा बेड अभावमा हुने मृत्युले झस्काइ रहन्थ्यो । ‘कतै आफू पनि त्यस्तै भइने त होइन’ भन्ने नकारात्मक सोच पनि बेला बखत नआउने कुरै भएन ।
निष्कर्ष : कारोना संक्रमणका बारेमा बजारमा दुई अतिवादी चिन्तन हावी छन् । एक कोरोना केही पनि होइन, माफियाहरुले फैलाएको अफवा हो । दास्रो कोरोना संक्रमण भए मृत्यु नै हुन्छ । यी दवै गलत छन् । यो संक्रमण आफैमा घातक त छ तर निको नै नहुने खाले भने होइन । सकारात्मक सोच राख्ने, खानपानमा विचार पुर्याउने, परिवार र समाजले सकारात्मक दृष्टीकोण राख्ने, नियमित योगाभ्यास गर्ने हो भने सहजै जित्न सकिन्छ । त्यसको उदाहरण म आफै छु । कारोनालाई हल्का रुपमा नलिउँ सचेत बनौ र आतंकित भने नबनौँ ।
