हाल कोरोना महामारीले विश्वभर नै संकटको अवस्था सिर्जना गरिरहेको छ । कोभिड-१९ कहरका कारण अन्य स्वास्थ्य समस्याहरु भने ओझेलमा पर्छन् कि भन्ने चिन्ताले हामी सबैलाई सताएको छ । वर्षायाम र आउँदैं गरेको शिशिरयाममा विविध स्वास्थ्य समस्याहरु देखा पर्छन् । हेर्दा र सुन्दा सामान्यजस्तो लागे पनि उचित उपचारको अभावमा त्यस्ता समस्याले अन्य जटिल समस्यासमेत निम्त्याउने सम्भावना रहन्छ । तसर्थ, कोभिड—१९ सँगै यस्ता समस्याबाट बच्नका लागि पनि विशेष सर्तकता र सावधानी अपनाउनुपर्छ ।
यसैपनि कोरोना संक्रमण उल्लेख्य वृद्धि भइरहेको छ । यद्यपि, अहिलेसम्म कोरोना भाइरस विरुद्धक खोप बनिसकेको छैन । यस अवस्थामा हामीजस्ता फ्रन्टलाइनमा अहोरात्र खटिने चिकित्सकहरु सकेसम्म व्यक्ति बिरामी नै नहोस् र भएपनि सामान्य समस्याका लागि नै उनीहरु अस्पतालसम्म धाउने वातावरण नबनोस् भन्ने चाहन्छौं । त्यसकारण सामान्य स्वास्थ्य समस्याहरु नदेखिउन भन्नका लागि व्यक्तिले सावधानी त अपनाउनुपर्छ । अहिलेको समयमा देखिने मुख्य समस्याहरु के–के हुन् ? त्यसबारे पनि जानकार हुनुपर्दछ ।
- दूषित पानीबाट सर्ने रोगहरुः
झाडापखाला, हेपाटाइटिस, ज्वरो, टाइफाइड
- लामखुट्टेजन्य रोगहहरुः
डेंगु, मलेरिया, लेप्टोस्पाइरोसिस ।
- श्वासप्रश्वास सम्बन्धि समस्याः
रुघाखोकी, ज्वरो, एलर्जी तथा वृद्धहरुमा दम ।
कारणहरु
अहिलेको समयमा व्यक्तिमा प्रायजसोः देखिने रोग भनेको पानीबाट सर्ने रोगहरु हो । यो बेला हामीले पिउने तथा प्रयोग गर्ने पानीहरु सजिलै दूषित हुने भएकाले पनि यस याममा व्यक्तिमा सबैभन्दा बढी पानीबाट सर्ने रोगहरु देखा पर्दछ ।
यससँगै वर्षापछि हाम्रा वरपरका ठाउँ एवं वातावरण ओसिलो हुने भएकाले पनि यस समयमा लामखुट्टेहरु बढी देखिन्छन् । जसकारण हामीलाई प्रायजसोः लामखुट्टेजन्य रोगहरुले सताउँछ । वर्षायामपछि विस्तारै चिसो मौसम पनि भित्रिने भएकाले अधिकांश व्यक्तिमा श्वासप्रश्वास सम्बन्धि समस्याहरु देखिन थाल्छन् ।
समाधान र बच्ने उपाय
सर्वप्रथम त हामीले यस्ता कुनै पनि स्वास्थ्य समस्या आफूमा नदेखियोस् भन्नका लागि आवश्यक रुपमा सावधानी एवं सर्तकता अपनाउनु पर्दछ । यसका लागि सरसफाइमा विशेष ध्यान दिदैं नियमितरुपमा साबुनपानीले राम्ररी हात धुने र उमालेको प्रशोधित पानी मात्रै पिउने गर्नुपर्छ ।
यस्तै, फोहोर जम्मा भएको पानीका कारण लामखुट्टे आउने भएकाले आफ्नो वरपरको वातावरण एवं पानी सफा राख्ने, पानी छोपेर राख्ने, आफ्ना वरपर भएका खाल्डाखुल्डी पुरिदिने र लामखुट्टेको टोकाइबाट बच्न झुलको प्रयोग समेत गर्नुपर्छ ।
यसैगरी, यो समयमा व्यक्तिमा श्वासप्रश्वास सम्बन्धि देखिने अधिकांश स्वास्थ्य समस्याका लक्षणहरु कोभिड—१९ सँग मिल्दोजुल्दो देखिन्छ । तसर्थ, यस्तो अवस्था आउन नदिन र यसबाट बच्नका लागि व्यक्तिले कोभिड—१९ बाट जोगिनका लागि स्वास्थ्य संस्था, स्वास्थ्य मन्त्रालय एवं विश्व स्वास्थ्य संगठनले दिएका मापदण्डहरु पूर्ण रुपमा अनुशरण गर्नुपर्छ । यसका साथै आफूमा यस्ता समस्या नदेखियोस् भन्नका लागि पनि व्यक्तिले पानी वा झोलिलो र पोषिलो खानाको सेवन प्रशस्त मात्रामा गर्नुपर्छ ।
तर, यसो गर्दागर्दै पनि आफूमा कुनै पनि स्वास्थ्य समस्या देखिएमा सुरक्षाका मापदण्डहरु पालना गर्दै नजिकैको स्वास्थ्य संस्थामा गएर सम्बन्धित चिकित्सकको परामर्श समेत लिन सकिन्छ ।
प्रस्तुतीः सृजना मगर