कैलाली–कैलाली घोडाघोडी नगरपालिका जिल्लाको मध्य क्षेत्रमा छ । ३५४.४४ वर्ग मिटरमा फैलिएको नगरपालिका १२ वटा वडाहरु मिलेर बनेको छ । नगर क्षेत्रको जनसंख्या ८६ हजार ६७९ रहेको छ । जसमध्ये अधिकांश जनता गरिबीको रेखामुनि छन् ।
घोडाघोडी नगरपालिकाको पूर्वाधार विकासमा खासै सुधार भएको पाइँदैन् । पालिकामा नेतृत्व गरेर आउनेहरुले शिक्षा र स्वास्थ्यलाई प्रथामिकतामा राखिएका प्रतिवद्धताहरु व्यक्त गरे पनि शिक्षा, स्वास्थ्य, खानेपानी, यातयात विद्युत तथा सञ्चारको सुविधा सबै वडामा पुग्न अझै सकेको छैन ।
पालिकाले अहिले नयाँ नेतृत्व पाएको छ । २०७९ सालको स्थानीय तहको निर्वाचनबाट खडकबहादुर रावत नगर प्रमुखमा निर्वाचित भएका छन् । नगरको समग्र विकास र नगरवासीको सेवा गर्ने उद्देश्य लिएका रावतले आफ्नो कार्यकालमा सबै वडाका जनतालाई स्वास्थ्यको पहुँचमा पुर्याउने बताएका छन् ।
नगरपालिकामा सरकारी अस्पताल छैन । नगर अस्पताल निर्माणको प्रक्रिया अघि बढाइएको छ । आर्थिक वर्ष २०७९/८० को सुरुवातमै नगरपालिकाले नगर अस्पताल दर्ता गराइसकेको छ । निर्माणका लागि संघीय सरकारले ठेक्का गरेको थियो । उक्त अस्पतालको जग निर्माण गरिसकेको नगर प्रमुख रावतले बताए । ‘जग निर्माण भएको दुई तीन वर्ष बितिसक्यो । अब भने हामीले पालिकाबाट आफ्नै खर्चमा स्ट्रक्चरहरु निर्माण गरी अबको केही महिनाभित्रमै वरिष्ठ रोग विशेषज्ञहरु सहित अस्पताल सञ्चालनमा ल्याउन जोड दिएका छौँ,’ उनले भने ।
नगरपालिकामा शिक्षा र स्वास्थ्यलाई पहिलो प्रथामिकतामा राखेर काम गर्ने आफ्नो योजना रहेको नगर प्रमुख बताउँछन् । ‘मेरो पालिकाका नागरिकहरुलाई शिक्षित र स्वस्थ बनाउनु मेरो कर्तव्य हो । नागरिक स्वस्थ र शिक्षित भएनन् भने त्यहाँ भौतिक निर्माणको कुनै अर्थ रहँदैन । भौतिक पूर्वाधार उपभोग गर्ने मानिस शारीरिक तथा मानसिक रुपमा स्वस्थ हुँदैन भने त्यो उपभोग कसले गर्ने ?,’ उनी थप्छन्, ‘यही कारण पनि हामीले स्वास्थ्य र शिक्षालाई प्रथामिकतामा राखेर काम गरिरहेका छौँ ।’
नगर प्रमुख रावतले निर्वाचन अघि स्वास्थ्य र शिक्षालाई एजेण्डा बनाए पनि ठूलो प्रतिवद्धता भने नगरेको बताउँछन् । नगरपालिकाको स्रोतले जे योजना ल्याउँछ त्यसलाई पारदर्शी ढङ्गले नगरपालिकालाई अघि बढाउने योजना रहेको र सोहीअनुरुप काम अघि बढाइएको उनी बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘नगरपालिकामा स्वास्थ्य सुधारका लागि ५०० शैय्याको अस्पताल बनाउँछु भनेको छैन् । असम्भव खालका ठूला सपना देखाउँदिन । तर, नगर क्षेत्रभित्र भएका स्वास्थ्य संस्थाहरुलाई सुदृढीकरण गर्ने, स्वास्थ्य संस्थामा जनशक्तिको अभाव हुन नदिने र जनतालाई समय सापेक्ष स्वास्थ्य सुविद्या दिने व्यवस्था लागु गराउने मेरो मुख्य उद्देश्य हो ।’
नगर प्रमुख रावतका अनुसार उनको आगमनसँगै नगर क्षेत्रका स्वास्थ्य संस्थामा आवश्यकताअनुसार कर्मचारी दरबन्दी तथा पदपूर्ति भएको छ । नगरपालिकामा प्रत्येक वडामा स्वास्थ्य संस्था रहेका छन् । भौगोलिक विकटता भएका वडा नम्बर तीन र चारमा दुई वटा स्वास्थ्य संस्था रहेका छन् ।
पालिकामा स्वास्थ्य क्षेत्रमा काम गर्ने कर्मचारी तथा स्वयंसेविकालाई जिम्मेवार बनाई परिचालन गरिएको नगर प्रमुख बताउँछन् । सेवाग्राहीको हकहितका लागि कार्यालय समयमा कर्मचारीहरुलाई कार्यालय समयमा सेवा प्रदान गराउन निर्देशन तथा बेलाबेला अनुगमन समेत गरिने उनको भनाइ छ ।
त्यसैगरी, नगर प्रमुख रावतले आफ्नो कार्यकालको सुरुवातसँगै स्वास्थ्य क्षेत्रको तल्लो स्तरमा काम गर्ने महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविकालाई पालिकाबाट मासिक एक हजार रुपैयाँ भत्ताको व्यवस्था गरेका छन् । उक्त पालिकामा ८४ जना स्वयंसेविकाले सेवा दिँदै आएका छन् ।
