मानव शरीरमा रगतको ठुलो भूमिका हुने गर्छ। शरीरमा रगतको कमी भएमा मानिसको ज्यान जोखिममा पर्न सक्छ । रगतको अभावमा मानिसको ज्यान पनि जान सक्छ। त्यसैले, रगत अभावको कारण कसैको मृत्यु नहोस् भन्ने उद्देश्यले रक्तदान गर्न सर्वसाधारणलाई अपिल गरिन्छ।
रक्तदानले खाँचो परेकालाई रगत उपलब्ध गराउँछ भने स्वस्थ व्यक्तिले रक्तदान गर्दा पनि फाइदा हुन्छ । रक्तदान गर्न प्रेरित गर्न र रक्तदाताप्रति कृतज्ञता प्रकट गर्न हरेक वर्ष जुन १४ मा विश्व रक्तदाता दिवस मनाइन्छ। रगतको अभावमा कुनै पनि बिरामीको ज्यान नपरोस् भनेर विश्वभर यो दिवस मनाउनुको उद्देश्य खाँचोमा परेकाहरूलाई रगत उपलब्ध गराउनु हो । विश्व रक्तदाता दिवस कहिले र कसरी मनाइयो, यस दिनको इतिहास र महत्व थाहा पाउनुहोस्।
विश्व रक्तदाता दिवस कहिले मनाउन सुरु भएको हो ?
सन् २००४ मा विश्व स्वास्थ्य संगठनले रक्तदान दिवस मनाउन थाल्यो । त्यसयता हरेक वर्ष जुन १४ मा विश्व रक्तदाता दिवस मनाउन थालिएको हो । हरेक वर्ष रक्तदाता दिवसको नारा फरक–फरक हुन्छ । २०२२ रक्तदाता दिवसको नारा :-‘रक्तदान एकताको कार्य हो। प्रयासमा सामेल हुनुहोस् र जीवन बचाउनुहोस्।’
१४ जुनमा मात्रै रक्तदाता दिवस किन मनाइन्छ ?
वैज्ञानिक कार्ल ल्यान्डस्टेनरले विश्वलाई रक्त समूह प्रणालीको बारेमा जानकारी गराए। सन् १९३० मा रक्त समुहको खोजका लागि उनलाई नोबेल पुरस्कार पनि दिइएको थियो । यस्तो अवस्थामा विश्व रक्तदाता दिवस वैज्ञानिक कार्ल ल्यान्डस्टेनरलाई समर्पित गरिएको छ। १४ जुनलाई विश्व रक्तदाता दिवस मनाउनुको कारण यही दिन रक्त समूहको परिचय दिने वैज्ञानिकको जन्मदिन हो ।
विश्व रक्तदाता दिवसको महत्व
रक्तदाता दिवस मनाउनुको मुख्य उदेश्य रक्तदान सम्बन्धी जनचेतना जगाउनु हो । जनमानसले स्वेच्छाले रक्तदान गरेमा ब्लड बैंकमा पर्याप्त मात्रामा रगत उपलब्ध हुन्छ । यस्तो अवस्थामा बिरामीलाई रगतको आवश्यकता पर्दा सजिलै रगत पाउन सकिन्छ र उनको ज्यान बचाउन सकिन्छ ।
कस्ता व्यक्तिले रक्तदान गर्न सक्छन् ?
चिकित्सकहरुका अनुसार कुनै पनि स्वस्थ व्यक्तिले रक्तदान गर्न सक्छन् । यसका लागि तपाई १८ वर्षभन्दा माथिको हुनुपर्छ । रगत दान गर्नको लागि तपाईको तौल ४५ किलो भन्दा बढी हुनुपर्छ ।
