कोरोना महामारी सुरु भएदेखि नै मानिसलाई आफ्नो स्वास्थ्यमा विशेष ध्यान दिन विज्ञहरूले आग्रह गरिरहेका छन् । यसमा पनि विज्ञहरूले श्वासप्रश्वास प्रणालीलाई मजबुत बनाउने कुरामा बढी ध्यान दिन सुझाव दिन्छन् । नोवेल कोरोनाभाइरस एक श्वासप्रश्वास प्रणालीको रोग हो जसले फोक्सोको तन्तुलाई गम्भीर रूपमा क्षति पुर्याउँछ, श्वास फेर्न गाह्रो बनाउने [पनि गर्दछ । दोस्रो चरणको कोरोना संक्रमणमा मानिसमा श्वासप्रश्वासको समस्या बढी देखिएको थियो ।
स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार दैनिक जीवनमा श्वासप्रश्वाससम्बन्धी योग अभ्यासलाई समावेश गरेर वायु मार्ग सफा राख्न सकिन्छ। जसले फोक्सोको क्षमता पनि बढाउँछ । यी श्वास फेर्ने अभ्यासलाई मानसिक स्वास्थ्यका लागि पनि निकै फाइदाजनक मानिन्छ । कोभिड-१९ को शिकार भएकाहरूका लागि यी अभ्यासहरू गर्नु झनै आवश्यक हुन्छ। यस्ता तीनवटा श्वासप्रश्वास योग अभ्यासका बारेमा जानौं, जुन सबै मानिसहरूले दैनिक अभ्यास गर्नुपर्छ।
कपालभाती प्राणायाम
कपालभाती जुन श्वास फेर्ने अभ्यासले शरीरमा गर्मी उत्पन्न गर्छ जसले शरीरबाट विषाक्त पदार्थ र अपशिष्ट पदार्थहरू हटाउन मद्दत गर्दछ। मेटाबोलिजमको दरमा सुधारका साथसाथै कलेजो र मृगौलाको कार्यलाई बढावा दिन पनि यो योगको अभ्यासलाई फाइदाजनक मानिन्छ। कतिपय स्वास्थ्य समस्यामा यो व्यायाम नगर्नु उचित हुन्छ, यसका लागि योग विशेषज्ञसँग परामर्श लिनुहोस् ।
भस्त्रिका प्राणायाम
भस्त्रिका प्राणायाम र कपालभाती सामान्यतया उस्तै देखिन्छन्। तर, वास्तविकतामा दुबै फरक छन्। यो श्वास फेर्ने अभ्यासले तपाईलाई छिटो श्वास लिन र फाल्न आवश्यक छ। यो योग अभ्यासले शरीरमा गर्मी उत्पन्न गर्छ र फोक्सोको स्वास्थ्यलाई बढावा दिन सहयोगी हुने विश्वास गरिन्छ। मुटु र उच्च रक्तचापको समस्या भएका व्यक्तिले यसबाट बच्नुपर्छ ।
मुर्छा प्राणायाम
मुर्छा प्राणायामको अभ्यास स्वास्थ्यका लागि विशेष लाभदायक मानिन्छ । यो अभ्यास गर्दा विस्तारै श्वास फेर्न र लामो समयसम्मभित्र राख्नुपर्छ। फोक्सोको साथसाथै मानसिक स्वास्थ्यलाई पनि राम्रो बनाउन यो योग दैनिक अभ्यास गर्न सकिन्छ।
