काठमाडौं– तिलगंगा आँखा प्रतिष्ठानले ‘डायबेटिक रेटिनोप्याथी’ को सचेतनाका लागि साताव्यापी कार्यक्रम गर्ने भएको छ । ‘मधुमेह र स्वस्थ जीवन’ भन्ने मूल नाराका साथ मनाउन लागिएको विश्व मधुमेह दिवसका अवसरमा प्रतिष्ठानले कात्तिक २३ देखि २९ गतेसम्म साताव्यापी सचेतना कार्यक्रम गर्न लागेको हो ।
विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार स्वस्थ आहार सेवन, नियमित शारीरिक क्रियाकलाप, सन्तुलित तौल व्यवस्थापन र सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन नगरे टाइप टु मधुमेहबाट बच्न सकिन्छ भने पूर्व रोकथाम समेत गर्न सकिने प्रतिष्ठानले जनाएको छ । ‘मधुमेहको उपचार पनि गर्न सकिन्छ जसका लागि आहार, शारीरिक गतिविधि, औषधि सेवन, नियमित जाँच र जटिलताहरूको उपचार जस्ता विषयमा ध्यान दिन जरुरी छ,’ प्रतिष्ठानले भनेको छ ।
अन्तराष्ट्रिय मधुमेह संघका अनुसार विश्वभरका २० देखि ७९ वर्ष उमेर समुहका १०.५ प्रतिशत वयस्क जनसंंख्यामा मधुमेह हुनसक्ने भए पनि त्यस मध्येको आधा जनसंख्या मात्र यसबारे जानकार रहेको पाईन्छ । मधुमेह भएका मध्ये ९० प्रतिशत मानिसलाई टाइप टु मधुमेह हुने गरेको र त्यसमा सामाजिक–आर्थिक, जनसंख्या, वातावरण र वंशानुगत जस्ता विषयको प्रभाव पर्ने गरेको पाइन्छ ।
त्यस्तै, आँखारोग विशेषज्ञहरुका अनुसार मधुमेह भएका व्यक्तिले आँखामा पर्ने असर (डायबेटिक रेटिनोप्याथी) बाट बच्न समयमै आँखा परिक्षण गराई दृष्टिविहिन हुनबाट जोगिन सकिन्छ । नियमित चेकजाँच गरी चिकित्सकको सल्लाह बमोजिम जीवनशैली व्यवस्थापन गरी मधुमेहको जोखिम कम गर्न सकिन्छ ।
मधुमेहको आँखामा असर ‘डायवेटिक रेटिनोपेथी’ सम्बन्धि जनचेतना जगाउँनका लागि तथा आँखा स्वास्थ्य सचेतनाका लागि सन् २०१४ देखि नै विश्व मधुमेह दिवसका अवसरमा तिलगंगा आँखा प्रतिष्ठानले “डायवेटिक रेटिनोपेथी दिवस” मनाउदै आएको छ । सोही अवसरमा कात्तिक २३ देखि २९ गतेसम्म मधुमेह भएका बिरामीहरुलाई निःशुल्क दर्ता सेवा उपलब्ध गराएको छ साथै, विपन्न बिरामीहरुलाई उपचार खर्चमा छुटको व्यवस्था समेत गरेको प्रतिष्ठानले जनाएको छ । त्यस्तै, बिरामी सचेतनाका लागि अस्पताल भित्र र बाहिर विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरेको छ । त्यस्तै, देशैभरका सामुदायिक तथा सर्जिकल आँखा केन्द्रहरुमा सचेतना कार्यक्रम आयोजना गरिएको र मंसिर १ गते डायबेटिक सोसाइटि नेपालसँगको सहकार्यमा ओमबाहलबाट वाकाथनसमेत आयोजना गरिएको प्रतिष्ठानले जनाएको छ ।