काठमाडौं—कुनै पनि औषधीको गुणस्तरमाथि प्रश्न उठ्नासाथ सार्वजनिक सूचना नै जारी गरेर रिकल गर्ने औषधि व्यवस्था विभागले एक नेपाली कम्पनीको गुड म्यानिफ्याक्चरिङ प्रयाक्टिस (जीएमपी) सर्फिफिकेट निलम्ब गर्ने सिफारिसलाई गुपचुपमै राखेको पाइएको छ । नेपाल सरकारका निःशुल्क औषधिहरुमा एकलौटी गरिरहेको आर्या फर्मा ल्याब प्रा.लि.को जीएमपी सर्टिफिकेट निलम्बको सिफारिसमाथि भएको निर्णय लामो समय हुँदा पनि औषधि व्यवस्था विभाग नेतृत्वले शंकास्पद रुपमा गुपचुपमै राखिरहेको छ ।
६ साउनमा सो कम्पनीको निरिक्षणमा गएको विभागको टोलीले निरिक्षणका क्रममा सो कम्पनीबाट उत्पादित भेटनरी उत्पादन पूर्ण रुपमा बन्द गर्नुपर्ने र मानवतर्फका औषधि उत्पादनका लागि दिइएको डब्लूएचओ जीएमपी निलम्बन गर्नुपर्ने सिफारिस गरेको थियो । विभागको वीरगन्ज शाखाको टोलीले दिएको सुझावअनुसार औषधि व्यवस्था विभागले आर्याको जिएमपी सर्टिफिकेट निलम्बन गर्नुपर्ने सिफारिसमाथि निर्णय समेत गरिसकेको केही स्रोतहरु बताउँछन् ।
निलम्बन गर्ने उक्त निर्णय विभागले शंकास्पद रुपमा गुपचुप नै राखेको ती स्रोतहरुको दावी छ । तर, विभागका आधिकारिक व्यक्तिहरु भने यो विषयमा पुष्टि गर्न चाहदैंनन् । विभागका सूचना अधिकृत प्रमोद केसीले यस विषयमा अनभिज्ञता प्रकट गरे । ‘यस विषयमा मलाई थाहा छैन,’ उनले भने, ‘जिएमपी शाखाका राजेश (राजेश श्रेष्ठ)सरलाई सोध्नुहोला ।’
जीएमपी शाखा प्रमुख श्रेष्ठले पनि यस विषयमा आफूलाई थाहा नभएको भन्दैं पन्छिए । ‘खै मलाई थाहा छैन,’ उनले भने । विभाग स्रोतकाअनुसार शाखा प्रमुख श्रेष्ठ र विभागका महानिर्देशक नारायण ढकालले गोप्य रुपमा सो निर्णय गरेर सार्वजनिक गर्नबाट लुकाइरहेका छन् ।
‘जीएमपी निलम्बन गर्ने निर्णय गर्नुभएको छ । तर, उहाँहरु दुवै जनाले के कारणले लुकाइरहनुभएको थाहा भएन ?,’ विभाग स्रोतले भन्यो, ‘आर्यासँग वार्ता चलिरहेको कुरा पनि सुनिन्छ । अब विस्तारैं सबै कुरा खुल्दैं जाला ।’ आर्याको जिएमपी सर्टिफिकेट कहिलेसम्म निलम्बन गरिएको भन्ने पनि स्पष्ट हुन सकेको छैन ।
आर्याको जीएमपी सर्टिफिकेट २५ साउनमा २०८० मा इस्यु भएको थियो । त्यसअघि लागु औषधको विषयमा मुद्धा परेपछि उक्त कम्पनीको जीएम निलम्बन परेको थियो । तर, अदालतबाट उक्त मुद्धामा सफाइ पाएपछि औषधि व्यवस्था विभागले निरिक्षण गरेको थियो । निरिक्षणका क्रममा धेरै वटा मापदण्ड नपुगेको पाइएपछि उक्त कम्पनीको जीएमपी सर्टिफिकेट लामो समय इस्यु हुन सकेको थिएन । तर, पछिल्लो पटक ढकाल महानिर्देशक भएर आएपछि विभागले गत वर्ष साउनमा आर्याको जीएमपी २४ साउन २०८३ सम्मका लागि नवीकरण गरिदिएको थियो ।
