काठमाडौं—भैसेपाटीस्थित नेपाल मेडिसिटी अस्पतालले एक वर्षमा ३५ जनाको मिर्गौला प्रत्यारोपण गरेको छ । मंगलबार अस्पतालले पत्रकार सम्मेलनको आयोजना एक वर्षमा २३ जनाको सफल मिर्गौला प्रत्यारोपण गरेको जानकारी दिएको हो ।
अस्पतालले वि.सं. २०७९ माघबाट मृगौला प्रत्यारोपण सेवा सुरु गरेको थियो । अस्पतालमा मिर्गौला प्रत्यारोपण गरिएका बिरामीमा १७ वर्षका युवादेखि ६५ वर्षका वृद्धसम्म रहेको अस्प्तालले जनाएका छ ।
प्रत्यारोपण भइसकेका बिरामीहरुमा आफ्नै आमाले छोरालाई, श्रीमान्ले श्रीमतीलाई र श्रीमतीले श्रीमान्लाई, भिनाजुले सालीलाई, सासुले ज्वाईंलाई र सानोबुबाले छोरीलाई मिर्गौला दिएका छन् । मिर्गौला दान गर्नेहरुमा १८ वर्षको दातादेखि ६५ वर्षसम्मका दाताहरु रहेको अस्पतालले जनाएको छ ।
दान गर्नेमा १६ जना महिला र ७ जना पुरुष रहेका छन् भने मृगौला ग्रहण गर्नेमा १६ जना पुरुष र ७ जना महिला रहेका छन् । जसमा बुटवल, पोखरा, काठमाडौं, रामेछाप, इलाम, दाङ, अर्घाखाँची, हेटौडाजस्ता ठाउँहरुबाट आएका बिरामीहरुमा मिर्गौला प्रत्यारोपण गरिएको हो ।
अस्पतालमा प्रत्यारोपण गर्न आएका अधिकाशं बिरामीहरुको मिर्गौला बिग्रनुको प्रमुख कारण उच्च रक्तचाप र मधुमेह रहेको नेफ्रोलोजी तथा मिर्गौला प्रत्यारोपण विभागका प्रमुख डा. प्रकाश पौडेलले बताए ।
‘२३ जनामा अधिकांश उच्च रक्तचाप र मधुमेहकै कारण मिर्गौला बिग्रेर उपचारका लागि आएका थिए । अर्को कारण भनेको ग्लोमेरुलो नेफ्राइटीस, शरीरमा प्रोटिनको मात्रा बढी भएर लिकेज हुन थालेपछि मिर्गौला बिग्रेर जान्छ,’ डा. पौडेलले भने ।
प्रत्यारोपणका लागि आउनेमा विदेशबाट काम गरेर फर्केका व्यक्तिहरुको संख्या पनि बढी रहेको अस्पतालको भनाइ छ । विशेषगरी खाडी मुलुकमा काम गर्न गएका व्यक्तिहरुमा यो समस्या देखिएको छ । मिर्गौला प्रत्यारोपण गरिएका पाँच जना व्यक्तिहरु कतार, दुवईबाट फर्केर उपचारका लागि आएका छन् । निकै गर्मीमा काम गर्ने तथा पानीको कमीका कारण खाडी मुलुकमा काम गर्न गएका व्यक्तिहरुमा मिर्गौलाको समस्या बढी देखिएको डा. पौडेलले बताए ।
प्रत्यारोपण गर्न सरकारले पाँच लाखसम्मको उपचार खर्च प्रदान गर्ने गरेको छ । विभिन्न उपचार खर्च जोड्दा बिरामीकोे कूल खर्च ७ देखि ८ लाख पर्दछ । । नेपाल मेडिसिटी अस्पतालमा प्रत्यारोपणदेखि सम्पूर्ण उपचार खर्च १५ लाखसम्ममा हुने मिर्गौला रोग विशेषज्ञ डा. ऋषि काफ्लेले बताए । ‘यहाँ ल्याप्रोस्कोपी विधिबाट उपचार गरिन्छ, जसका कारण मिर्गौला दाता तथा ग्रहणकर्तालाई दुखाइ पनि कम हुन्छ भने बिरामी चाँडै निको भएर घर जान पाउँछन्,’ डा. काफ्लेले भने । मिर्गौला दाता ३ देखि ४ दिनमा र ग्रहणकर्ता ६ देखि ७ दिनमा डिस्चार्ज हुने गरेका छन् ।
तर, प्रत्यारोपणका तुलनामा बिरामी धेरै भएकाले प्रत्यारोपणका लागि निकै लामो समयसम्म कुर्नुपर्ने अवस्था रहिआएको छ । नेपाल मेडिसिटी अस्पतालमा पिएर किड्नी एक्सचेन्जको पनि सुविधा रहेको जनाएको छ । अस्पतालमा हालसम्म १५० भन्दा बढी बिरामीहरु प्रत्यारोपणका लागि अस्पताल आएकामध्ये मात्र २३ जनाको सफल प्रत्यारोपण गरिएको हो भने ९ जना प्रत्यारोपणका लागि कुरिरहेका छन् ।
उपचारका लागि अस्पतालमा भास्कुलर सर्जन, युरोलोजी, नेफ्रोलोजी , एनेस्थेसिया, ट्रान्सप्लान्स सर्जनको समूह मिलेर काउन्सिलिङदेखि अप्रेसन गर्ने गरिएको अस्पतालले जनाएको छ ।
नेपालमा कूल जनसंख्याको १० प्रतिशत अर्थात करिब ३० लाख मानिसमा कुनै न कुनै रुपमा मिर्गौलाको समस्या रहेको विभिन्न अध्ययन अनुसन्धानहरुले देखाएको छ । यीमध्ये तीन लाख मानिसको मिर्गौलाका दीर्घरोग रहेको छ । हरेक वर्ष नेपालमा मृगौलाका ३ हजार नयाँ बिरामीहरु डायलाइसिसका लागि थपिने गरेका छन् ।
