विराटनगर—कोभिड–१९ महामारीका बेला उपचारका लागि ल्याइएका भेन्टिलेटरसहितको आईसीयु र एचडियु विराटनगरस्थित संक्रामक रोग तथा सघन उपचार केन्द्रमा प्रयोगविहीन बनेका छन् । महामारी सुरु भएपछि देशभरका अस्पतालमा पठाइएकामध्ये सघन उपचार केन्द्रको १८ भेन्टिलेटरसहित २१ शैय्याको आईसीयु र ४७ वटा एचडियु प्रयोगविहीन बनेको हो ।
कोभिड–१९ संक्रमण उच्च रहेका बेला ‘क्रिटिकल केयर’का लागि प्रदेश १ सरकार माहतह रहेको यो अस्पतालमा भेन्टिलेटरसहितको आईसीयु संचालनमा ल्याइएको थियो । कोभिडका बिरामी घट्दै गएपछि यसको उचित व्यवस्थापन र प्रयोग नगर्दा भेन्टिलेटरसहितको आईसीयु र एचडियु प्रयोगविहीन बनेको हो ।
कोभिड–१९ महामारीको बेला विराटनगर–१० नेशनल ट्रेडिङको जग्गामा निर्माण गरिएको यो अस्पतालको सुरुमा कोशी कोभिड–१९ उपचार केन्द्र नामकरण गरिएको थियो । कोभिड घटदैं गएपछि मन्त्रिपरिषदको बैठकले संक्रामक रोग तथा सघन उपचार केन्द्रको रुपमा विकास गर्ने योजना बनाएर अगाडि लैजाने योजना बनायो । त्यसअनुसार नाम परिवर्तन भयो । तर, स्थायी अस्पतालका रुपमा विकास गरेर स्वास्थ्य सेवामा यो संस्थालाई अगाडि बढाउन सकेन् ।
नयाँ स्वरुपमा सञ्चालनमा ल्याउने भनिएको अस्पतालमा सामान्य उपचारबाहेक अन्य सेवा भने सञ्चालन हुन सकेको छैन । कोभिड–१९ महामारीको बेला निजी अस्पतालहरुले बिरामी लिन नमानेको अवस्थामा प्रदेश सरकारले करिब एक करोड रुपैयाँ खर्चेर कोभिड अस्पताल निर्माण गरेको थियो ।
२१ चैत ०७६ देखि सञ्चालनमा आएको अस्पतालमा ५ बैशाख ०७७ देखि कोभिड संक्रमित बिरामीको उपचार गरिएको थियो । कोभिड–१९ को समयमा प्रभावकारी रहेको अस्पताललाई नागरिक समाजसमेतको सहकार्यमा विस्तार गरेर १६० शैय्याको बनाइएको थियो । अस्पतालमा अहिले १८ भेन्टिलेटरसहित २१ शैय्याको आईसीयु र ४७ वटा एचडियु बेड तयारी अवस्थामा रहेको छ ।
स्वीस सरकारको ४ करोड रुपैयाँ सहयोगमा सहरी विकास तथा भवन निर्माण इकाईले अस्पतालमा थप संरचना निर्माण गरेको थियो । तर, अस्पतालको भौतिक पूर्वाधारसहित एचडियु र आईसीयुसहित उपकरणहरू अहिले प्रयोगमा छैनन् ।
संक्रामक रोग तथा सघन उपचार केन्द्र पूर्ण रुपमा सञ्चालन नहुँदा त्यहाँ रहेका सामानहरू बिग्रने स्थितिमा छन् । प्रदेश सरकारले आर्थिक वर्ष ०७७/०७८ को बजेटमा कोभिड–१९ उपचार केन्द्रलाई प्रादेशिक सरुवा अस्पतालको रूपमा स्तरोन्नती गर्ने घोषणा गर्दै भौतिक पूर्वाधार विकास र स्वास्थ्य उपकरण खरिद गर्न ५० करोड रुपैयाँ विनियोजन गरेको थियो । तर, त्यसअनुसार अस्पतालले नत संरचना बनाउन सकेको छ न त जनशक्ति नै पाउन सकेको छ । करारमा रहेका कर्मचारीह भर चलिरहेको अस्पतालमा बेलामौका आफूहरूले सरसफाइ गर्ने, रेखदेख गर्ने गरेको एक कर्मचारीले बताए ।
३ असोज ०७९ मा बसेको प्रदेश मन्त्रिपरिषद्को बैठकले कोशी कोभिड अस्पतालको नाम ‘संक्रामक रोग तथा सघन उपचार केन्द्र’ राख्ने निर्णय गर्दै अस्पतालमा ओपीडी सेवा सुरू गर्ने बताएको थियो । तर, अहिले सामान्य सेवा मात्र सुचारु भएका छन् । मेडिकल अधिकृतको नेतृत्वमा ओपीडी सेवा सुचारु रहेको छ । मेडिकल अधिकृतको १० जनाको दरबन्दी भएपनि ६ जना मात्रै सेवारत छन् । ६ मध्ये पनि ४ जना प्रदेश १ स्वास्थ्य मन्त्रालयअन्तर्गतको जिल्ला अस्पतालमा कार्यरत रहेका छन् भने यहाँ अहिले दुई मात्र मेडिकल अधिकृत कार्यरत रहेका छन् ।
स्टाफ नर्स १८ जनाको दरबन्दी भएपनि १३ जना छन् । १३ जनामा पनि ४ जना कोशी अस्पतालमा र यहाँ ९ जना कार्यरत छन् । उनीहरुले ओपीडी सेवा दिदैं आएका छन् । यहाँ दैनिक २० देखि २५ जना विरामी ओपीडीमा आउने गरेका छन् । अस्पतालमा ५९ जनाको अस्थायी दरबन्दी रहेको छ ।
प्रदेश सरकारको स्वास्थ्य मन्त्रालयअन्तर्गत अस्पताल विकास तथा चिकित्सा सेवा महाशाखाका वरिष्ठ जनस्वास्थ्य प्रशासक सागर प्रसाईंले संक्रामक अस्पतालको रूपमा रूपान्तरण गर्ने निर्णय कार्यान्वयन गर्न विज्ञहरूको समिति गठन भएको बताए । सरकारले नीतिअनुसार अस्पताल सञ्चालन गरिने दावी उनको छ ।
