चरिकोट—प्रस्तावित चरिकोट अस्पताल (प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र) मा इक्टोपिक प्रेग्नेन्सी (पाठेघर बाहिर बच्चा बसेको) को जटिल शल्यक्रिया सम्पन्न भएको छ । दोलखाको विगु गाउँपालिका—८ खोपाचागुकी ३३ वर्षीया सरिता थामीको आपतकालीन अवस्थामा गरिएको जटिल शल्यक्रिया सफलतापूर्वक सम्पन्न गरिएको न्याय हेल्थ नेपालको सञ्चालनमा रहेको प्रस्तावित चरिकोट अस्पतालका एमडिजिपी डा. तुलाकृष्ण गुप्ताले बताए ।
विभिन्न कारणले पाठेघरमा संक्रमण भएपछि बाहिरी भागमा बच्चा बन्ने (इक्टोपिक प्रेग्नेन्सी) क्रममा रगतको डल्लो फुटेर अत्याधिक रक्तस्राव भएर चरिकोट अस्पतालमा उपचार गर्न आएकी थिइन् । ‘ढिला गरिएको भए थप जटिलता निम्तिने खतरा देखेपछि काठमाडौ रिफर गर्ने अवस्थामा पनि भएन्,’ डा. गुप्ताले भने, ‘हामीले बिरामीका श्रीमानको सहमतिमा जोखिम मोलेर तत्कालै शल्यक्रिया ग¥यौ र सफल भयो ।’
सामान्यतयाः मानिसको शरीरमा कम्तिमा हेमोग्लोविन १२ ग्राम परडिसिलिटर हुनुपर्नेमा सरिताको अप्रेशन गर्ने बेलामा हेमोग्लोविन ५ ग्राम परडिसिलिटरमात्र भएकोले पनि शल्यक्रिया निक्कै जोखिमपूर्ण रहेको डाक्टर गुप्ताले बताए । अप्रेशनको क्रममा सरिताको पेटमा जमेको झण्डै तीन लिटर रगत निकालिएको उनले जानकारी दिए । सरिताको अप्रेशनमा अस्पतालका डा. सन्तोष पाठक, डा. उदय दिवाकर, डा. करुणा खाती र नर्स रश्मी वासीको टिम संलग्न रहेको अस्पतालले जनाएको छ ।
गर्भवती हुनलाई पुरुषको वीर्य र महिलाको अण्डकोष पाठेघरको फ्यालोपिन्ट ट्युवमा मिल्ने र जोडी बनेर पाठेघरमा पुगेर गर्भ रहने डा. गुप्ता बताउँछन् । तर, कहिलेकाही विभिन्न कारणले त्यो जोडी पाठेघर नपुगी फ्यालोपिन्ट ट्युव फुटेर पेटमा जाने उनले बताए । यस्तो अवस्थामा पेटमा रगतको डल्ला फुटेर अत्याधिक रक्तस्राव हुने र तत्काल शल्यक्रिया नगरिए बिरामीको मृत्युसमेत हुनसक्ने जोखिम रहने उनले बताए । सरिता थामी यस्तै जटिल शल्यक्रिया मध्येमा पर्दछ ।
अस्पतालको बेडमा स्वास्थ्य लाभ गरिरहेकही थामीले आफू झण्डै एक वर्ष अघिदेखि पेट सम्बन्धि समस्याले पीडित रहेको र पेट दुख्ने समस्या बढ्दै गएकोले उपचारको लागि चरिकोट अस्पताल आएर भर्ना भएको बताइन् । ‘अस्पतालले जोखिम मोलेरै भएपनि मेरो उपचार गरिदिनुभयो र मैले नयाँ जीवन पाए,’ सरिताले भनिन् । अस्पतालले निःशुल्क रुपमा सरिताको उपचार गरेको उनका श्रीमान रत्नबहादुर थामीले बताए । ‘आर्थिक समस्याको कारण जतिसुकै जोखिम भएपनि काठमाडौं लाने अवस्था थिएन । तर, चरिरकोट अस्पतालमा निशुल्क रुपमा श्रीमतीको उपचार भएको छ,’ रत्नबहादुरले भने ।