काठमाडौं—सरकारले कोरोना भाइरस (कोभिड—१९) ले नेपाल प्रवेश गर्दा आफ्नो रुप परिवर्तन गरेको अनुमानसहित यस विषयमा अनुसन्धान गर्ने भएको छ । अधिकांश संक्रमितमा लक्षण नदेखिएपछि सरकारले कोरोना भाइरसको ‘स्ट्रक्चर’ बारे अध्ययन अनुसन्धान गर्ने भएको हो । अनुसन्धानमा कोभिड—१९ भाइरसको बनावट, संरचना र त्यसको टाइप हेरिनेछ ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले भाइरसको अनुसन्धान गर्न नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्लाई जिम्मा दिएको छ । शनिवार साँझसम्म नेपालमा ११० जनामा कोरोना संक्रमित पुष्टि भएको छ । संक्रमितमध्ये अधिकांशलाई लक्षण नदेखिनु र आईसीयुसम्म पुग्ने अवस्था नआएपछि यसले रुप परिवर्तन गरी नेपाल प्रवेश भएको हुनसक्ने अनुमानसहित अध्ययन गर्न लागिएको स्वास्थ्य मन्त्रालयका एक उच्च अधिकारीले बताए ।
एक सय संक्रमितमध्ये ८० जनालाई सामान्य लक्षण देखिने तर १५ प्रतिशतलाई आईसीयु र ५ प्रतिशतलाई भेन्टिलेटर चाहिने विश्वव्यापी अनुमान छ । यो अनुपात नेपालमा म्याच भएको देखिएको छैन । १०९ जना संक्रमित पुष्टि हुँदा कुनै पनि संक्रमित आईसीयु र भेन्टिलेटरमा बस्नु परेन । अझ अधिकाशंलाई कुनै लक्षण समेत देखिएन ।
नेपालमा कोरोना भाइरस शंकाको घेरामा परेको अनुसन्धानकर्ताहरु बताउँछन् । अनुसन्धानको जिम्मा पाएको नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद् र इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले प्राज्ञिक संस्था, अस्पताल, वैज्ञानिक, नाष्ट, काठमाडौं विश्वविद्यालय, त्रिभुवन विश्वविद्यालय, विपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान, धरानलगायत अनुसन्धानमा लागेका संस्था र व्यक्तिहरुलाई अनुसन्धानमा सामेल गराई वृहत छलफल गरेको छ ।
नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्का अनुसन्धानकर्ता डा. मेघनाथ धिमालका अनुसार नेपालमा धेरैलाई कोभिड—१९ को लक्षण देखिएको छैन । ‘अन्य मुलुकको तुलनामा नेपालमा युनिक प्रकारको संक्रमण भयो । किनकी धेरैलाई लक्षण नै देखिएन । के कारणले अन्य देशमा भन्दा नेपालमा फरक पर्न गयो यस बारेमा बोल्न अध्ययन नै गर्नुपर्ने भएकाले छलफल सुरु गरेको छ,’ डा. धिमालले बताए ।
नेपालमा देखिएको कोरोना भाइरसको प्रजातिका बारेमा पनि हाल आवाज उठिरहेको छ । त्यस्तै, नेपालीमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता अरुको भन्दा भिन्न छ कि भन्ने पनि प्रश्न उठेको अधिकारीहरु बताउँछन् । स्रोतले भन्यो, ‘कोरोना नेपालमा कमजोर देखिनु नेपालको हावापानी र खानेकुराको पनि प्रभाव हुन सक्छ । नेपालमा भाइरस भित्र्दा कमजोर भएर भित्रिएको पनि हुनसक्छ ।’ भाइरोलोजिष्टहरुका अनुसार एक व्यक्तिबाट अर्कोव्यक्तिमा भाइरस प्रवेश गर्दा साविकभन्दा त्यसले कडा वा नरम रुप लिनसक्छ ।
चीनदेखि युरोपसम्म पुग्दा कोभिड—१९ फरक—फरक रुपमा पुगेको धिमालले बताए । उपचारमा संलग्न चिकित्सकहरु भन्छन्, ‘नेपालमा संक्रमित व्यक्तिको ट्राभल हिस्ट्री हेर्दा युरोप र भारतबाट आएकाहरु बढी छन् । युरोपबाट आएका संक्रमितमा कडा भाइरस देखिएको छ भने भारतबाट आएकाहरुमा सामान्य देखिएको छ । यो के कारणले भयो वा यो भन्दा बाहिर अरु केही कारण छ कि भनेर खोज्न लागिएको हो ।
कोरोना भाइरसको बनावट, संरचना, त्यसको टाइपबारे गहन अनुसन्धान हुनेछ । अनुसन्धानका क्रममा अन्य देशमा देखिएको भाइरससँग नेपालको तुलना गरिनेछ । विज्ञका अनुसार कोरोना भाइरसका ७ प्रजाती छन् । त्यो मध्ये कोभिड—१९ पनि एक हो । विश्वले कोरोना भाइरसको उच्च जोखिम ६० वर्ष माथि उमेर समूह औल्याएको छ । यो संक्रमितको संख्या नेपालमा १० छ । तर, उनीहरु लक्षणबिहीन अवस्थामा छन् । त्यो अध्ययन नेपालमा नमिलेको विज्ञहरु बताउँछन् ।
५० हजार पिसिआर किट मौज्दात्त भयो
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. विकास देवकोटाले हाल ५० हजार पिसिआरको किट मौज्दात रहेको बताए । किट अभावले पिसिआर प्रविधिबाट हुने परीक्षण अधिकांश ठाउँमा रोकिएको थियो । शुक्रबार स्वीजरल्याण्ड सरकारले ६० हजार पिसिआर किट सहयोग स्वरुप पठाएको थियो ।
सो किट देशभर पठाइएको छ । घट्दै गएको परिक्षणको दायरा पनि बढेको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. विकास देवकोटाले बताए । केही दिन यता दैनिक २ सयको संख्यामा परीक्षण हुँदै आएकोमा बढेर पुन ८ सय माथि पुगेको छ । शनिबार ८१७ जनाको नमुना परीक्षण भएको छ । हालसम्म पिसिआर प्रविधिमार्फत १६ हजार ३०९ जनाको परीक्षण भएको छ ।
३१ जना संक्रमित निको भएँ
नेपालको कोरोना संक्रमितको संख्या ११० पुगेको छ । संक्रमित मध्ये ३१ जना निको भएका छन् । ७८ जनाको विभिन्न अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ । कोरोनाको आशंकामा काठमाडौं उपत्यका भित्र २ र बाहिर १ सय ४१ गरी कुल १ सय ४३ जना अस्पतालको आइसोलेसनमा छन् । मुलुकभर हाल १४ हजार ५ सय ९२ जना क्वारेन्टाइनमा छन् ।
