काठमाडौं—कोरोना भाइरस (कोभिड—१९) बाट मृत्यु भएमा आफन्तले एक मिटर परबाट मात्रै हेर्न पाउने भएका छन् । कोभिड—१९ संक्रमण हुने जोखिमलाई ध्यानमा राखेर कुनै संक्रमितको मृत्यु भए उसका आफन्तले हेर्न चाहेको खण्डमा एक मिटर पर बसेर मात्रै हेर्न पाउने छन् ।
मेडिकल काउन्सिलको टेक्नीकल सहयोगमा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले बनाएको कोभिड—१९ का कारण मृत्यु भएका व्यक्तिहरुको शव व्यवस्थापन सम्बन्धी कार्यविधि यस्तो व्यवस्था गरिएको छ । शवलाई कुल धर्मअनुसार नछोइकन परैबाट तिल, पानी छर्कने फूलमाला लगाउन पाइने छ । यस्तो बेला शवलाई कमभन्दा कम चलाउनु पर्नेछ । त्यस्तै शवलाई जति सक्दो चाडो अन्तिम सस्कार गर्ने स्थानमा पु¥याउनु पर्नेछ ।
कोभिड—१९ का कारण मृत्यु भएका व्यक्तिहरुको शवको संसर्गबाट उक्त रोग अर्को व्यक्तिमा सरेको प्रमाण हालसम्म फेला परेको छैन । तर, पनि यस्तो रोगबाट मृत्यु भएका व्यक्तिको शव व्यवस्थापनमा विशेष सावधानी अपनाउनुपर्ने भएकाले निर्देशिका जारी गरेको मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. विकास देवकोटा बताउँछन् ।
सरकारले ६० वर्षभन्दा माथि र दिर्घरोगका बिरामीलाई शवको नजिक जान रोक लगाएको छ । कोभिड—१९ बाट वृद्धवृद्धा र दिर्घरोगका बिरामीहरु उच्च जोखिममा भएकाले उनीहरुलाई शवको नजिक जान प्रतिबन्ध लगाइएको हो । यो रोगबाट मृत्यु भएको शव जथाभावी सदगत गर्नु हुँदैन् । प्रवक्ता डा. देवकोटाका अनुसार शवलाई अस्पताल वा घरबाट अन्तिम संस्कार गर्न लैजाने क्रममा अस्पतालका कर्मचारी, एम्बुलेन्सका कर्मचारी, सदगद गर्ने व्यक्तिहरु र सदगदमा सहभागी हुने मृतकका आफन्तले पन्जा, चश्मा, टोपी, मास्कसहितको पिपिई अनिवार्य रुपमा प्रयोग गर्नुपर्ने छ ।
कोभिड—१९ बाट मृत्यु भएका व्यक्तिको सामान्यता पोष्टमार्टम गर्नुपर्दैन । यदि गर्नुपरेमा मृतकको फोक्सो तथा अन्य अंगहरुमा जिवाणु जिउँदै हुन सक्ने भएकाले विशेष होसियारी अपनाउन विज्ञहरुले सुझाव दिएका छन् । शवलाई एथेष्ट भेन्टिलेसन भएको कोठामा राखी, कम स्वास्थ्यकर्मीको उपस्थितिमा आवश्यक सुरक्षा उपकरणको प्रयोग गरेर मात्रै पोष्टमार्टम गर्नुपर्छ । साथै मृतकको कुल धर्मअनुसार शवको सम्मान गर्दै उनका आफन्तहरु समेतलाई सुरक्षित राख्नुपर्छ ।
