नोबेलमा गलत उपचारले बिरामीको मृत्यु भएको भन्दैं हस्पिटलसहित डाक्टरविरुद्ध मुद्दा दर्ता

विराटनगर—विराटनगर–४ कन्चनवारीमा रहेको नोबेल शिक्षण अस्पतालले उपचारमा गम्भीर लापरवाही गरेको कारणले एक जना बिरामीको मृत्यु भएको भन्दैं पीडित परिवारले अदालतमा मुद्दा दायर गरेका छन् । सुनसरी इनरुवाकी विमला थापा पोखरेलको मृत्यु भएपछि परिवारले उपचारमा लापरवाही भएको आरोप लगाउँदै नोबेल हस्पिटलसहित उपचारमा संलग्न फोक्सो रोग विशेषज्ञ डा. रामहरि घिमिरे र डा. रुपक केसीविरुद्ध मोरङ अदालतमा बुधबार फिराद पत्र दर्ता गरेका हुन् ।

मृतकका श्रीमान महेश्वर पोखरेलको जाहेरीमा मोरङ अदालतमा संविधानको धारा ४२ (२), उपभोक्ता संरक्षण ऐनको दफा ३ को ५० र ५१ बमोजिम क्षतिपूर्ति माग गरिएको छ । पाँच करोड रुपैयाँ क्षतिपूर्तिमार्फत विपक्षीबाट असुलउपर हुनुपर्ने माग दाबी फिरादपत्रमा गरिएको छ । अदालतले पीडित परिवारलाई ६ जेठको तारेख दिएको छ ।

१० माघमा सुनसरी इनरुवाकी विमला सामान्य श्वासप्रश्वासको समस्या देखिएपछि नोबेल हस्पिटलको ओपीडीमा आएकी थिइन् । त्यसपछि उनलाई हस्पिटलमा भर्ना गरियो । नोबेल मेडिकल कलेजका प्राचार्य समेत रहेका डा. रामहरि घिमिरेले बिरामीको ढाडको दुखाइ पनि निको पारिदिन्छु भनी उपचार गर्दा बिरामी आमाको २१ माघमा मृत्यु भएको छोरा सुशान्त रमन पोखरेलको भनाइ छ ।

‘मोर्फिन’ नामक औषधि हाइडोज दिएको कारणले आमाको मृत्यु भएको उनको आरोप छ । ‘आमालाई आवश्यकताभन्दा बढी औषधि दिएकाले मृत्यु भएको स्वास्थ्य क्षेत्रका चिकित्सकहरुले भनेका छन् । उपचारमा गम्भीर लापरवाही भएको छ,’ विराटनगरमा बिहीबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा उनले भने ।

यस्तो छ घटना

सधैँ हिँडडुल गरिरहने फूर्तिलो स्वभावकी पोखरेल श्वासप्रश्वासमा समस्या देखिएपछि १० माघमा नोबेल अस्पताल पुगिन् । ओपीडीमा जाँच परीक्षणका लागि गएकी उनलाई अस्पतालले फोक्सोमा दीर्घकालीन अवरोध सम्बन्धी रोग सीओपीडी र रक्तअल्पताको समस्या देखिएको बतायो । चिकित्सकको सल्लाह बमोजिम भर्ना भई उनको उपचार प्रक्रिया सुरु भयो ।

विभिन्न परीक्षण पश्चात् डाक्टर घिमिरेको रेखदेखमा उनको उपचार भयो । एक साताको उपचारपछि घिमिरेले नै डिस्चार्ज गर्न परिवारलाई सुझाव दिए । निको भएर डिस्चार्ज हुन लागेपछि बिरामीले सँगै रहेका अन्य बिरामीलाई फलफूल जुससमेत बाँडिसकेको परिवारको भनाइ छ ।

तर, त्यही दिन उक्त मेडिकल कलेजमा स्वास्थ्यमन्त्री प्रदीप पौडेलको भ्रमण थियो । ‘स्वास्थ्यमन्त्रीको भ्रमणका कारण विपक्षी (अस्पताल)ले डिस्चार्ज गर्न नमिल्ने जानकारी दिनुभयो । हामी अस्पतालमा बस्न बाध्य भयौँ,’ मृतकका श्रीमान् महेश्वरले दायर गरेको फिरादपत्रमा उल्लेख छ ।

श्रीमान् महेश्वरकाअनुसार विमलाको ढाडमा २०–२५ वर्षदेखि सामान्य दुखाइको समस्या थियो । अर्थोपेडिक डाक्टरको सल्लाहबमोजिम औषधि सेवन गरिरहेकी थिइन् । डिस्चार्ज भइसकेकी विमलाको ढाड दुख्ने समस्या देखियो । अर्को दिन डा. घिमिरे राउन्डमा आएनन् । २० माघमा राउन्डमा आउँदा विमलाले आफ्नो ढाडको समस्या सुनाइन् । त्यसपछि डा. घिमिरेले हतार नगर्न बताउँदै एलबीपी (ढाडको तल्लो भागको दुखाइ ठीक हुने औषधि) लेखिदिन्छु भनेर सोही दिन ‘मोर्फिन’ नामक औषधि खान दिएको फिरादपत्रमा उल्लेख छ । डा. घिमिरेको सिफारिसमा अर्का डा. रुपक केसीले उक्त औषधि लेखिदिएको परिवारको भनाइ छ ।

‘डा. रामहरि घिमिरे र डा. रुपक केसीले ड्रग्स स्लीपमा सहीछाप समेत गरेर मोर्फिन सेवन गर्न लगाउनुभयो । मोर्फिन सेवनपश्चात् मेरी पत्नीलाई अत्यन्तै असहज भयो । ज्वरो आउने र श्वासप्रश्वासमा समस्या उत्पन्न भयो । वार्डमा कार्यरत नर्सलाई बताउँदा समेत बेवास्ता गर्नुभयो,’ फिरादपत्रमा भनिएको छ, ‘माघ २१ गते रातभरी मेरी पत्नी पीडामा छट्पटाइन्, बिहानपख बेहोस भइन् । मैले रोइकराई गरेपछि आईसीयूमा लगियो र अघिल्लो दिन डिस्चार्ज हुन लागेकी मेरी पत्नीलाई विपक्षी (अस्पताल)ले मृत घोषणा गरिदियो ।’

मोर्फिन एक शक्तिशाली ओपीओइड एनाल्जेसिक (पेनकिलर) हो । यसको प्रयोग अत्यधिक दुखाइका बेला चिकित्सकको रेखदेखमा गरिन्छ । यद्यपि, श्वासप्रश्वासका बिरामी, एलर्जी, नशासम्बन्धी रोग, गम्भीर मिर्गौला र कलेजोका बिरामी र गर्भवती महिलालाई दिन नहुने चिकित्सकहरु बताउँछन् ।

डा. घिमिरे फोक्सो सम्बन्धी विज्ञ डाक्टर भएकाले एलबीपीको उपचार गर्ने र औषधि दिने काम उनको नभएको छोरा सुशान्तले बताए । गलत औषधि दिई गम्भीर लापरवाही गरेका कारणले आमाको मृत्यु भएको उनको भनाइ छ । अस्पतालले उपलब्ध गराएको कागजात हेर्दा पनि चिकित्सकीय लापरबाहीका कारण आफ्नी आमाको मृत्यु भएको देखिएको उनले बताए ।

सम्बन्धित विशेषज्ञ डाक्टरको निरीक्षणबिनै तीन पटक ५० एमजीका दरले १५० एमजी मोर्फिन औषधि सेवन गराइएको अस्पतालबाट जारी औषधि पत्रमा देखिन्छ । ‘दीर्घकालीन फोक्सो सम्बन्धी रोग (सीओपीडी)का बिरामीलाई दिन नहुने र हड्डी सम्बन्धी उपचार र औषधि दिने कार्य अर्थोपेडिक डाक्टरले गर्ने सामान्य प्रचलन भएपनि आफू विशेषज्ञ नरहेको विषयको प्रयोगस्वरुप ढाडको दुखाइसमेत ठीक पारिदिन्छु भनी डा. रामहरिले दायित्व पालन नगरी उल्लंघन गर्नुभयो,’ छोरा सुशान्तले पत्रकार सम्मेलनमा भने ।

उक्त विषयमा बुझ्न खोज्दा डाक्टरले गैरजिम्मेवार जवाफ दिएको दाबी पनि उनले गरेका छन् । प्रयोग गर्न नमिल्ने भए कम्पनीले औषधि किन बनाउँथ्यो भन्दै आफ्नो व्यापार भएको कुनै सेवा नभएको दम्भपूर्ण जवाफ चिकित्सकले दिएको दाबी उनले गरेका छन् ।

कडा कारवाहीको माग

मृतक परिवारले उपचारमा लापरवाही गर्ने चिकित्सकलाई कडा कारवाहीको माग समेत गरेका छन् । उनीहरुले विराटनगरमा पत्रकार सम्मेलन गरेर मेरा आमाको जस्तो अरु आमाहरुले गलत उपचारले ज्यान जान नपरोस र उपचारमा लापरवाही गर्ने चिकित्सकलाई कारवाहीको माग राखेको छोरा सुशान्तले बताए ।

‘नोबेल हस्पिटलमा उपचारमा लापरवाही गरेको पाइएको छ । त्यही भएर कानुनी कारवाहीको लागि हामीले न्यायको खोजीमा अदालतमा मुद्दा दर्ता गरेका हौं । उपचारमा लापरवाही गर्ने चिकित्कसविरुद्ध मोरङ अदालतमा मुद्दा दर्ता गरेको यो घटना पहिलो पटक रहेछ,’ उनले भने, ‘यसअघि काठमाडौंमा यस्तै प्रकृतिको मुद्दा दर्ता भएको रहेछ । पछि पीडितको पक्षमा फैसला समेत भएको रहेछ । त्यही नजिर ल्याएपछि हामीले पनि यहाँ मोरङमा मुद्दा दर्ता गर्न सफल भएका छौं । अदालतले न्याय दिन्छ भन्ने हामीलाई विश्वास रहेको छ ।’

घटनाको अध्ययन भइरहेको छ : नोबेल हस्पिटल

नोबेल मेडिकल कलेज एण्ड टिचिङ हस्पिटलका महाप्रबन्धक दिपेश राईले घटनाको विषयमा अध्ययन भइरहेको बताएका छन् । गलत उपचारका कारण बिरामीको मृत्यु भएको भन्ने आरोप र त्यस सन्दर्भमा अदालतमा दर्ता भएको मुद्दाको विषय सार्वजनिक भएपछि अस्पतालले त्यसलाई अध्ययन गरिरहेको उनले बताए ।

‘यो माघ २१ गतेको घटना रहेछ, त्यस दिन बिरामीको मृत्यु भएपछि परिवारका सदस्यहरुले सहज रुपमै अस्पतालबाट शव बुझेर लैजानुभएको देखिन्छ, त्यस्तो कुनै कम्प्लेनहरु पनि अस्पतालमा आएको थिएन । तर, अचानक अदालतमा मुद्दा परेको खबर पाएका छौं । त्यसपछि हामी पनि डकुमेन्टहरु खोजेर अध्ययन गरिरहेका छौं र अध्ययनपछि घटनाका बारेमा अस्पतालले आफ्नो धारणा सार्वजनिक गर्छ,’ उनले भने, ‘अहिलेसम्मको जानकारीअनुसार फोक्सोको बिरामी भएपनि डा. घिमिरेले न्यूरो कन्सर्न गराउन लगाउनुभएको देखिएको छ । मुटुमा पनि समस्या देखिएको र त्यसको परीक्षण गराउन लगाउनुभएको देखिन्छ । तर, पछिल्लो खबरले हामी पनि गम्भीर भएका छौं र अध्ययन गरेर यस विषयमा हामी धारणा सार्वजनिक गर्छौं ।’

उपचारको विषयमा डा. घिमिरेसँग बुझ्न बारम्बारको फोन सम्पर्क गर्दा उनी सम्पर्कमा आउन चाहेनन् ।