शरीरको कुनै पनि भागमा अचानक सेतो दागका कारण धेरैलाई समस्या भइरहेको पाइन्छ । यो एउटा शारीरिक सौन्दर्यताको समस्या पनि हो । चिकित्सककाअनुसार शरीरको कुनै पनि भागमा अचानक सेतो दाग आएको छ, तर कुनै पनि लक्षणहरू देखिँदैनन् भने त्यसलाई दुबी भनिन्छ ।
दुबी दुई वटा कारणले हुन्छ । बिना कारण छालामा अचानक सेतो दाग आउँछ भने त्यसलाई भिटिलाइगो दुबी भनिन्छ । कसै-कसैमा शरीरमा घाउ भएर वा एलर्जी भएर शरीरमा सेतो दाग बस्छ । त्यो पनि दुबी नै हो । तर, त्यसलाई ल्युको डर्मा भनिन्छ । दुबी शरीरको कुनै पनि भागमा आउन सक्छ ।
केही कारणले भएको दुबी ठिक हुन सजिलो हुन्छ । तर, बिना कारण आएको दुबी ठिक हुन समय लाग्छ । तीन महिनादेखि एक वर्षसम्म पनि लाग्न सक्छ ।
दुबी किन आउँछ ?
मेलानोसाइट्स भन्ने छालाको कोशिकाहरूले मेलानिन उत्पादन गर्दछ । मेलानिनले छालालाई रङ दिने काम गर्दछ । मेलानोसाइटले पर्याप्त मेलानिन उत्पादन नगर्दा मेलानिनले छालामा रङ दिन सक्दैन् ।
फलस्वरूप: छालामा सेता सेतो दागहरू दुबीको रुपमा देखा पर्छन् ।
दुबीका उपचारहरु
लगाउने औषधीः शरीरको जुन भागमा दुबी आएको छ । त्यही भागमा लगाउने औषधी दिइन्छ ।
खाने औषधीः दुबीमा लगाउने औषधीहरूबाहेक खाने औषधी पनि हुन्छ । चिकित्सकको सल्लाह अनुसार औषधीहरू खानुपर्ने हुन्छ ।
फोटो उपचार: यो उपचारमा दुबी आएको व्यक्तिलाई औषधी लगाएर घाममा राखिन्छ । यो उपचारबाट चाँडै निको हुन सक्छ ।
लेजर उपचार: यो उपचारबाट सेतो रौँ निकाल्न केमिकलहरूको प्रयोग गरिन्छ ।
सर्जरी: दुबीको उपचारमा सर्जरी पनि गरिन्छ । रङ भएको ठाउँको छाला झिकेर रङ नभएको ठाउँमा लगेर राखिन्छ ।
दुबी बाट कसरी बच्न सकिन्छ ?
- दुबीबाट बच्न शरीरमा लाग्ने घाउबाट हामी बच्नु पर्छ ।
- छालालाई सुख्खा नराख्ने ।
- मोइस्चराइजर लोसनको प्रयोग गर्ने ।
- भिटामिन ‘ए’, ‘सी’ र ‘इ’ भएको खानेकुराहरू खाने ।
- धेरै पानी नचलाउने ।
कस्तो दुबी ठिक हुन्छ, कस्तो हुँदैन ?
दुबी शरीरमा २५ प्रतिशत भन्दा कम छ भने त्यसलाई ठिक गर्न सकिन्छ । दुबी जति कम फैलिएको छ त्यति नै ठिक हुन्छ । जति चाँडै उपचार गर्न आयो त्यति नै निको हुने सम्भावना हुन्छ । उपचारमा जति ढिला गर्यो ।
त्यति नै निको हुने सम्भावना कम हुन्छ । शरीरमा दुबी २५ प्रतिशत भन्दा धेरै फैलिएको छ भने । त्यसलाई रोकथाम गर्न सकिन्छ । तर, निको गर्न सकिदैन् ।
कस्तो अवस्थामा दुबी ठिक हुन गाह्रो हुन्छ ?
शरीरको हड्डीहरूमा आउँदा, हात खुट्टामा आउँदा र शरीरको रौँहरू नै सेतो हुने गरी आएको दुबी ठिक हुन एकदमै समय लाग्छ ।
तर, रौँहरू कालो नै छ । शरीरको हड्डीबाहेक अरू भागमा छ भने दुबी सजिलैसँग ठिक हुन्छ ।