पोखरा—गण्डकी प्रदेश मातहतको सरुवा तथा संक्रामक रोग अस्पतालमा निःशुल्क होमोडायलाइसिस सेवा सुरु भएको छ । सोमबारबाट अस्पतालमा हेमोडायलाइसिस सेवा सुरु भएको अस्पतालका निर्देशक डा. विकास गौचनले जानकारी दिए ।
उनकाअनुसार सोमबार र मंगलबार ३÷३ जना गरिएको छ । बुधबार ४ जनाको डायलाइसिस गर्ने तयारी रहेकोे उनले जानकारी दिए ।
संक्रामक अस्पताललाई सबैभन्दा ठूलो डायलाइसिस केन्द्रको रुपमा विकास गर्ने गरी काम भइरहेको निर्देशक डा. गौचनले बताए । गण्डकीमा अहिले डायलाइसिस गर्नुपर्ने नयाँ बिरामीले सेवा पाउन पूराना बिरामीको मृत्यु कुर्नुपर्ने दुःखद् अवस्था छ ।
२५ शैय्याको डायलाइसिस सेवा दिने भनिएको भएपनि १२ शैय्याबाट सेवा थालिएको डा. गौचनको भनाइ छ । ‘गत आबमा ३० मेसिन खरिदका लागि गरिएको टेन्डर लागत स्टेमेटभन्दा बढी पेस गरेका कारण अन्तिम अवस्थामा खारेज गरिएको हो,’ उनले भने ।
१५ मेसिन खरिद गर्ने गरी टेन्डर गर्ने अन्तिम तयारी भइरहेको छ । डायलाइसिस सेवा नियमित र २५ शैय्यामा सञ्चालन गर्न ३० को हाराहारीमा नर्सिङ स्टाफ आवश्यक हुन्छ । हाल भइरहेका २० नर्सिङ स्टाफमा ११ जना थप गर्नुपर्ने निर्देशक डा. गौचन बताउँछन् ।
निजी अस्पतालमा एक पटक डायलाइसिस गर्न ६ देखि १० हजार लाग्छ भने महिनामा ८ पटकसम्म डायलाइसिस गर्नुपर्ने हुन्छ । यसरी हेर्दा आफ्नै खर्चमा डायलाइसिस गर्ने बिरामीले मासिक न्यूनतम ४८ हजार रुपैयाँसम्म खर्च गर्नुपर्ने हुन्छ । संक्रामक अस्पतालमा डायलाइसिस गर्दा लाग्ने खर्च निःशुल्क हुने छ भने कहिलेकाहीँ रगत जाँच गर्नुपर्ने भएमा त्यसबापतको खर्च पनि निःशुल्क गर्ने गरी छलफल भइरहेको डा. गौचनले जानकारी दिए ।
अस्पतालमा हाल २० जना नर्समध्ये १० जनामात्र यसबारेमा तालिम प्राप्त छन् । अस्पतालमा मिर्गौला रोग विशेषज्ञ पनि आवश्यक छ, यसअघि भएको पदपूर्ति सूचनाबाट पनि विशेषज्ञको पदपूर्ति हुन सकेको थिएन । अस्पताल फेरि मिर्गाैला विशेषज्ञ, बायोमेडिकल टेक्निसियन विज्ञापन गर्ने तयारीमा रहेको छ ।
प्रदेशभर अहिले २२ वटा डायलाइसिस मेसिन किनिएको थियो । जसमध्ये संक्रामक अस्पतालले १२ वटा प्राप्त गरेको हो । यसबाहेक स्याङ्जा, पर्वत, लमजुङ, तनहुँ, नवलपरासीपूर्वका अस्पतालमा २÷२ वटा मेसिन पठाइएको छ ।
गण्डकी प्रदेशमा विपन्न नागरिक कोषअन्तर्गत साढे ५ सय हाराहारीमा डायलाइसिसको पर्खाइमा छन् । निजी खर्चमा ३ सय ९३ जनाले डायलाइसिस गराइरहेका छन् भने प्रदेशभर साढे ९ सयलाई डायलाइसिस आवश्यक छ ।
डा. गौचन कतिपय अस्पताल मेसिन भएर पनि जनशक्ति अभावमा सेवा दिन नसकिएको अवस्था सुनाउँछन् । डायलासिस हप्तामा २ पटकसम्म हुन्छ । ‘डायलाइसिसका धेरै चाहिने जनशक्ति तालिमप्राप्त नर्सिङ स्टाफ हो । जनशक्ति भए अहिले संक्रामक अस्पतालमा ११ मेसिनबाट ३ सिफ्टमा दैनिक ३३ जनाको डायलासिस गर्ने क्षमता रहन्छ । एक सिफ्टमा ४ देखि ६ घन्टा समय लाग्छ,’ उनी भन्छन् ।
अस्पतालले सेवा दिन २ वटा एम्बुलेन्स भए पनि १ एम्बुलेन्स १० वर्षभन्दा पुरानो भएकाले सञ्चालन गर्न सकेको छैन ।
