भिटामिन डी तपाईको हड्डी, मांसपेशी, स्नायु र प्रतिरक्षा प्रणालीको लागि महत्त्वपूर्ण छ । भिटामिनको मुख्य स्रोत सूर्यको किरण हो । यसबाहेक केही खानेकुराबाट शरीरलाई भिटामिन डी प्राप्त हुन्छ । यसले शरीरमा क्याल्सियम र फस्फेटको अवशोषणलाई बढाउँछ ।
तर यदि तपाईंले यसको धेरै मात्रामा सेवन गर्नुभयो भने, यसले भिटामिन डी विषाक्तता भनिने दुर्लभ र गम्भीर अवस्था निम्त्याउन सक्छ । चिकित्सा भाषामा डाक्टरहरूले यसलाई हाइपरभिटामिनोसिस डी भन्छन् । यो अवस्थाले कमजोरी र बान्ता जस्ता लक्षणहरू ल्याउन सक्छ । यसले तपाईंको मृगौला वा मुटुको गतिलाई पनि असर गर्न सक्छ ।
मृगौलामा हुने क्षति– यदि भिटामिन डीको अत्यधिक सेवन गर्न थाल्नुभयो भने यसले रगतमा क्याल्सियमको मात्रा बढाउँछ जसका कारण हाम्रो शरीरका तन्तुहरूलाई क्षति पुग्न सक्छ । भिटामिन डीको विषाक्तताले मृगौलामा दाग लाग्ने र मृगौला फेल पनि हुन सक्छ । यो कारणले गर्दा शरीरमा भिटामिन डी धेरै हुँदा क्याल्सियमको उच्च स्तर हुन सक्छ, जसले अत्यधिक पिसाब र मृगौलाको क्याल्सिफिकेशनबाट पानीको कमी हुन सक्छ।यसले मृगौलामा पत्थरी हुने खतरा पनि बढाउँछ ।
फोक्सोमा नोक्सान – भिटामिन डी को अधिक सेवनले रगतमा क्याल्सियम, फस्फेटको स्तर बढाउँछ । तिनीहरूबाट बनेको क्रिस्टल फोक्सोमा जम्मा हुन थाल्छ । यसले फोक्सोमा क्षति पु¥याउन सक्छ, जसका कारण छाती दुख्ने र सास फेर्न गाह्रो हुने गर्छ ।
प्रलापका जटिलताहरू – भिटामिन डीको विषाक्तताले सामान्यतया मानिसहरूमा भ्रम, डिप्रेसन, साइकोसिस जस्ता लक्षणहरू निम्त्याउँछ । २०२१ को केस रिपोर्टमा, ६४ वर्षीय पुरुषले गल्तीले दैनिक २,००,००० आईयू भिटामिन डी लिइरहेका थिए । जसका कारण उनी मानसिक समस्याबाट गुज्रनुपरेको थियो । व्यक्ति अलमलमा पर्न थाल्यो । तर अस्पतालमा भर्ना भएपछि उनको क्याल्सियमको स्तर घट्दै गएपछि उनी बिस्तारै निको हुन थाले ।
ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल समस्या– शरीरमा भिटामिन डीको अत्याधिक सेवन हाम्रो आन्द्राका लागि पनि हानिकारक हुन सक्छ रगतमा क्याल्सियमको मात्रा बढेपछि पखाला लाग्ने, पेट दुख्ने र कब्जियत जस्ता समस्या हुन थाल्छ । जसका कारण वान्ता पनि हुने गर्छ ।
हड्डीलाई कमजोर बनाउन सक्छ – भिटामिन डीको अधिक सेवनले रगतमा क्याल्सियम बढ्छ, जसका कारण हड्डीलाई मजबुत बनाउने हर्मोन बन्द हुन्छ । जसका कारण हड्डीसँग सम्बन्धित गम्भीर समस्याहरु आउन थाल्छन् । जोर्नीको दुखाइसँगै मानिसलाई हिँडडुल गर्न पनि समस्या हुन्छ ।
भिटामिन डी को सही मात्रा के लिनु पर्छ?
जब मानिसको उमेर ७० वर्षभन्दा बढी हुन्छ, तब उसलाई ८०० आइयू भिटामिन डी चाहिन्छ । जब एक व्यक्तिको उमेर १ वर्षदेखि ७० वर्षसम्म हुन्छ, तब ६०० आइयू भिटामिन डी चाहिन्छ । १२ महिनासम्मको बच्चालाई दैनिक ४०० आइयु भिटामिन डी चाहिन्छ । भिटामिन डी शरीरको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ । यसको मात्रा घट्यो भने पनि समस्या हुन सक्छ र आवश्यकताभन्दा बढी भयो भने हानि पनि हुन सक्छ । सधै घामबाट भिटामिन डीको कमीलाई पूरा गर्ने प्रयास गर्नुहोस् । यसबाहेक भिटामिन डी चिकित्सकको सल्लाहमा मात्र लिनुहोस् ।
एजेन्सीको सहयोगमा
