चाहे तौल घटाउन होस् वा फिट रहनको लागि प्रयास, पहिलो चरण भनेको डाइटमा प्रयोग गर्नु हो । भोक नियन्त्रण गर्नेदेखि लिएर खानपिनका विभिन्न उपाय अपनाउनसम्म धेरै विकल्पहरू अपनाइन्छ । जबकि स्वस्थ रहन सम्झनु पर्ने एउटै मन्त्र छ, त्यो हो शरीरलाई सही तरिकाले आवश्यक मात्रामा पोषण दिनु । तपाईँको खाना र यसको पाचन सन्तुलन राम्रो छ भने शरीरमा राम्रो प्रभाव हुन्छ ।
क्यालोरी भनेको शरीरले प्राप्त गर्ने ऊर्जा हो । कम भएमा पनि असन्तुलन हुन्छ र धेरै भयो भने पनि असन्तुलन नै हुन्छ । दैनिक क्यालोरी सेवनमा ट्याब राखेर फिट रहन को लागी कदम चाल्न सकिन्छ । यो विचार एक पटक बुझेपछि यसलाई दिनचर्यामा ल्याउन कुनै समस्या छैन । कम क्यालोरीमा पनि पेट भर्न सकिन्छ ।
कसरी ?
नास्तामा परिवर्तन
आहार सन्तुलित राख्ने यो उत्तम उपाय हो । बिहानको खाजा होस्, बेलुकीको चियासँग होस् वा दिउँसो थोरै भोक लगाउने नास्ता होस्, त्यसमा सन्तुलित मात्रामा पौष्टिक विकल्प समावेश भयो भने ७० प्रतिशत परिणाम प्राप्त गर्न सकिन्छ । चाहे त्यो डाइटिङको बारेमा होस् वा तौल नियन्त्रण र तौल घटाउने बारे । त्यसैले बिहानको खाजामा यस्ता चीजहरू अवश्य समावेश गर्नुहोस्, जसले बढी पोषण र पेट भरेर सन्तुष्टि प्रदान गर्छ र कुनै हानि पनि गर्दैन । कम क्यालोरीमा थप फाइदाहरू प्रदान गर्न सक्ने खानाहरू समावेश गर्नुपर्छ ।
जुनेलो र पपकोर्न
मकैलाई भारी अन्न मानिन्छ । जुनेलो सामान्यतया तौल घटाउनको लागि उत्तम विकल्प मानिन्छ तर पपकोर्नको मामला अलि फरक छ । यदि धेरै तेल, मसला र नुन बिना पपकोर्न बनाइयो भने, यो कम क्यालोरीमा पेट भर्नको लागि उत्तम विकल्प साबित हुन सक्छ । यो एक पूर्ण अन्न पनि हो र फाइबर मा पनि धनी छ ।
अनुसन्धानले पपकोर्नको सेवन लाभदायक हुने सुझाव पनि दिएको छ किनभने यसले हृदय रोग, मधुमेह र केही प्रकारको क्यान्सरको जोखिम कम गर्न सक्छ । तर बजारमा पाइने मसला र चिजले भरिएका पपकोर्न यस श्रेणीमा पर्दैनन् । त्यसैगरी जुनेलो, बाजरा वा चामल धानले पनि सादा खाँदा पनि त्यस्तै फाइदा हुन्छ । पपकोर्नको ठूलो कचौरा एकै चोटि खान सकिन्छ, त्यो भन्दा बढी हानिकारक हुन सक्छ ।
पनिर र दही
पेटको राम्रो ब्याक्टेरियाको हकमा दहीलाई उत्तम मानिन्छ । दहीले पेट भरिनुका साथै पानीको आवश्यकता पनि पुरा गर्छ । यो धेरै तरिकामा प्रयोग गर्न सकिन्छ भन्ने छ । यसलाई लस्सी, फलफूल वा सलाद वा खाली गरेर पनि खान सकिन्छ । खानामा तरकारी वा दाल बढी मसलादार भएमा रोटीसँग पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ । दक्षिण भारतमा, बिहानको खाजा सामान्यतया दहीमा भिजाइएको चिउरा सेवन गरिन्छ । पनिरलाई तेल वा घिउमा पकाएर, ग्रेभी नबनाइ पनि खान सकिन्छ।
बदाम, पिस्ता र ओखर
सुख्खा फलफूल सधैँ स्वास्थ्य लाभदायक खानाको रूपमा चिनिन्छ । विशेष गरी जाडोको दिनमा बदाम र ओखरजस्ता सुख्खा फलहरू मुटुको स्वास्थ्यदेखि मस्तिष्कलाई ऊर्जा दिनका लागि उपयोगी हुन्छन् । यहाँ मात्रा को ख्याल गर्न धेरै महत्त्वपूर्ण छ । सामान्य वयस्कको लागि एक दिनमा ६–८ बदाम, ६–८ ओखर(दुई टुक्रा) र ८–१० पिस्ता पर्याप्त छन् ्। तपाईँले तिनीहरूलाई बिहानको खाजामा दिनको सुरुमा, साँझको चियासँग वा बिचमा भोक लाग्दा खान सक्नुहुन्छ । फाइबरको साथमा, तिनीहरूले प्रशस्त खनिजहरू पनि प्रदान गर्नेछन् ।
गाजर र टमाटर सूप
गुणले भरिपूर्ण गाजर र टमाटर पाचन शक्तिको हिसाबले मात्रै राम्रो नभई शरीरलाई यस्ता धेरै पौष्टिक तत्त्वहरू प्रदान गर्दछ जुन गम्भीर समस्याबाट बच्न पनि प्रभावकारी साबित भएको छ । फाइबरको साथसाथै यसबाट शरीरलाई प्रशस्त मात्रामा पानी पनि प्राप्त हुन्छ । कोलेस्ट्रोलको सन्तुलन कायम राख्नुका साथै शरीरबाट विषाक्त पदार्थ बाहिर निकाल्न पनि मद्दत गर्छ । गाजरमा भिटामिन ए र बिटा क्यारोटिन पाइन्छ जुन आँखाका लागि धेरै राम्रो हुन्छ । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा के हो भने गाजर र टमाटर दुवैले पेट भर्ने सन्तुष्टि दिन्छ । सूपमा क्रिम, बटर र चिनी–नुनको प्रयोग कम गर्नुपर्छ । गाजरमा मरीच र कागती मिसाएर पनि यसको स्वाद र उपयोगिता बढाउन सक्नुहुन्छ । गाजर बफाएर खाँदा अझ राम्रो हुन्छ । यसमा चुकन्दर पनि थप्न सकिन्छ ।
एजेन्सीको सहयोगमा
