जलवायु परिवर्तनको भयानक असर मौसम परिवर्तन हुने र तापमान बढ्नेमा मात्रै सिमित रहने छैन्, यो त महामारीका रुपमा पनि देखिनेछ । अमेरिकाको जर्जटाउन युनिभर्सिटीले हालै गरेको एक अनुसन्धानकाअनुसार सन् २०७० सम्म संसारले हजारौं महामारीको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ । साथै कमसेकम १५ हजार भाइरस जनावरबाट मानिसमा फैलने आशंका गरिएको छ ।
नेचल जर्नलमा प्रकाशित उक्त अनुसन्धानअनुसार आगामी ५० वर्षमा एसिया र अफ्रिकामा महामारी फैलने सम्भावना बढी छ । यस महाद्वीपमा पहिले नै फ्लू, एचआईभी, इबोला एवं कोभिड—१९ जस्ता भाइरस महामारीको हटस्पट बनिसकेका छन् । यहाँ मानिसबाट जनावर र जनावरबाट मासिनमा बिमारीहरु ट्रान्सफर भएको समेत पाइएको छ ।
वैज्ञानिकहरुको अनुसन्धानमा बताइएअनुसार जलवायु परिवर्तनका कारण आगामी ५० वर्षमा यदि पृथ्वीको तापक्रम २ डिग्री सेल्सीयस बढेमा ३ हजारभन्दा बढी स्तनधारी प्रजातिका जनावरहरु दोस्रो इलाकामा बस्न विवश हुनेछन् । यसका कारण भाइरस पनि उनीहरुसँग माइग्रेट हुनेछन् र त्यस इलाकामा पहिले नै रहेका जनावरहरुमा फैलिनेछन् । जुन पछि गएर मानिसहरुको ठूलो आवादीलाई पनि संक्रमित गर्नेछन् ।
अनुसन्धानकाअनुसार अहिले जनावरहरुमा यस्ता १० हजार भाइरस छन्, जो भविष्यमा गएर मानिसलाई संक्रमित गर्न सक्छन् । जसले कोभिड—१९ महामारीजस्ता ठूलो महामारीको रुप पनि लिन सक्छन् । वैज्ञानिकहरु मान्छन् कि सन् २०७० सम्म स्तनधारी प्रजातिकाबीच ४ हजार पटक भाइरस फैलिनेछ । यो अनुसन्धानमा पंक्षी र समुन्द्री जीवलाई भने सामेल गरिएको थिएन् ।
अनुसन्धानमा सहभागी वैज्ञानिक कोलिन कार्लसन भन्छन् कि यदि भविष्यको महामारीबाट बच्ने हो भने हामीले जलवायु परिवर्तनको खराब असरबाट बच्नुपर्छ । जलवायु परिवर्तन र भाइरस संक्रमण सम्पर्क गहिरो बन्दै गएको छ । जसबाट नयाँ भाइरस पैदा हुने र फैलिने खतरा पनि बढिरहेको छ । जसका कारण ग्रीन हाउस ग्यास उत्सर्जन र इन्धनको प्रयोग कम गर्नुपर्नेछ ।
-दैनिक भाष्करबाट भावानुवाद
