समग्र स्वास्थ्यलाई राम्रो बनाउन शरीर र दिमाग दुवैको ख्याल राख्नु निकै महत्त्वपूर्ण मानिन्छ। सामान्यतया, हामी शरीरलाई स्वस्थ राख्न विभिन्न उपायहरू अपनाउँछौं। यद्यपि शरीरलाई स्वस्थ राख्ने क्रममा हामी मानसिक स्वास्थ्यलाई बेवास्ता गर्छौं।
स्वस्थ शरीरका लागि स्वस्थ दिमाग निकै आवश्यक रहेको स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन् । तर, पछिल्ला केही वर्षमा विशेषगरी कोभिड कालमा मानिसको मानसिक स्वास्थ्यमा गम्भीर असर परेको छ । चिन्ता, डिप्रेसन र एकाग्रताको कमी जस्ता समस्याहरू पहिलेको तुलनामा धेरै सामान्य भएका छन्।
मानसिक स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार डिमेन्सिया पनि एउटा यस्तो गम्भीर समस्या हो । यी केसहरू पछिल्लो दशकमा उल्लेख्य रूपमा बढेको देखिएको छ। डिमेन्सिया भनेको संज्ञानात्मक कार्यको हानि हो जसमा व्यक्तिलाई सोच्न, सम्झन र तर्क गर्न गाह्रो हुन सक्छ। डिमेन्सिया भएका मानिसहरू आफ्ना भावनाहरू नियन्त्रण गर्न असमर्थ हुन्छन् र तिनीहरूको व्यक्तित्व परिवर्तन हुन सक्छ। हाम्रो जीवनशैलीका धेरै बानीहरूले यस प्रकारको मानसिक स्वास्थ्यको जोखिम बढाउन सक्छ। आउनुहोस् जानौं यस्ता केही बानीका बारेमा।
आहारमा पोषक तत्वको कमी
यदि तपाईको आहार स्वस्थ र पौष्टिक छैन भने तपाईले धेरै शारीरिक-मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूको जोखिम बढाउन सक्नुहुन्छ, डिमेन्सिया पनि ती मध्ये एक हो। न्यूरोडिजेनेरेटिभ रोगहरूबाट बच्न स्वस्थ आहार खान सिफारिस गरिन्छ। पौष्टिक र सन्तुलित आहारको सेवनले डिमेन्सियाको जोखिम कम गर्न सक्ने धेरै अध्ययनहरूले हाइलाइट गरेका छन् । खानामा ओमेगा ३, प्रोटिन र मिनरल्सको कमीले यस्तो जोखिम बढाउन सक्छ।
मानिसहरूबाट अलग हुने बानी
मानिसहरूबाट टाढा राख्ने तपाईको बानीले मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूलाई बढावा दिन सक्छ। कोरोनाको यस युगमा आइसोलेसनजस्ता क्रियाकलापको नकारात्मक असर मानिसको मानसिक स्वास्थ्यमा देखिएको छ । तपाईलाई मानसिक रूपमा स्वस्थ राख्नको लागि सामाजिककरण आवश्यक छ। डिमेन्सिया जस्ता धेरै गम्भीर मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूको जोखिम हिँड्ने, कुरा गर्ने, मानिसहरूलाई भेट्ने र साथीहरूसँग कुरा साझा गरेर कम गर्न सकिन्छ।
धुम्रपान गर्ने बानी तपाईको फोक्सोका लागि खतरनाक मात्र होइन, यसले मानसिक स्वास्थ्यमा पनि गम्भीर असर पार्न सक्छ। ल्यान्सेटमा प्रकाशित सन् २०१९ को अध्ययनमा धुम्रपानलाई डिमेन्सियाको प्रमुख कारणको रूपमा उल्लेख गरिएको छ। ३७ अध्ययनहरूको समीक्षाले धुम्रपान नगर्नेहरूको तुलनामा धुम्रपान गर्नेहरूलाई डिमेन्सिया हुने सम्भावना ३० प्रतिशत र अल्जाइमर रोगको विकास हुने सम्भावना ४० प्रतिशत बढी रहेको पाइएको थियो।
व्यायाम नगर्ने बानी हानिकारक
शारीरिक निष्क्रियता वा व्यायामको कमीले पनि डिमेन्सियाको जोखिम बढाउन सक्छ। यसमा भएको ११ वटा अध्ययनको नतिजाको आधारमा, वैज्ञानिकहरूले रिपोर्ट गरे कि नियमित व्यायामले डेमेन्सियाको विकासको जोखिम लगभग ३० प्रतिशतले कम गर्न सक्छ। व्यायाम गर्ने बानीले अल्जाइमर रोगको जोखिम पनि ४५ प्रतिशतसम्म कम गर्न सक्छ।
–एजेन्सी
