काठमाडौं—कुनै पनि दुर्घटनामा परी चाडोभन्दा चाडो उपचार गर्ने देशको एकमात्र राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टर यतिबेला आफै ट्रमामा परेको छ । घाइतेको तत्काल शल्यक्रिया ज्यान बचाउने उद्धेश्यले बनाइएका ५ वटा आधुनिक शल्यक्रिया कक्षमध्ये अहिले २ वटा मात्रै संचालनमा छन् ।
५ वटा शल्यक्रिया कक्ष सञ्चालन हुँदा दैनिक २२ देखि २५ वटा शल्यक्रिया हुँदैं आएकोमा अहिले घटेर ८ देखि १० वटामा आइपुगेको एक शल्यचिकित्सक बताउँछन् ।
तीन महिना अघिसम्म संचालनमा रहेको आकस्मिक शल्यक्रिया कक्ष अहिले भताभुंग पारिएको छ । (हेर्नोस तस्विरमा) तत्काल शल्यक्रिया गर्नुपर्ने बिरामी आएमा अन्य शल्यक्रिया कक्ष (जहाँ नियमित अवस्थामा शल्यक्रिया गर्ने गरिन्छ) खाली भएको अवस्थामा मात्र हुने गरेको छ ।
नियमित अन्य शल्यक्रिया गर्ने कक्ष खाली नहुँदा आकस्मिक रुपमा ठूला अप्रेसन गर्नुुपर्ने बिरामीलाई अन्यत्र रेफर गर्ने गरिएको ट्रमाको इमर्जेन्सी विभागका काम गर्ने एक नर्स बताउँछिन् । ‘यहाँ अप्रेसन हुन छोडेको तीन महिना भयो,’ नाम उल्लेख नगर्ने शर्तमा उनले भनिन्, ‘ठूलो आकस्मिक शल्यक्रिया गर्नुपर्ने बिरामीलाई माथिको ओटी खाली भए सोधेर उतै पठाउने गरिएको छ । नत्र अन्यत्रै (बाहिरका अस्पताल)पठाइदिने गरेका छौं ।’ यदि सामान्य शल्यक्रिया गर्नुपर्ने बिरामीलाई इमर्जेन्सी अगाडि राखिएका बेडलाई कपडाले बेरर त्यही गर्ने गरेको उनले बताइन् ।
शल्यक्रिया कक्ष कम भएसँगै शल्यक्रिया गरिने संख्यामा पनि कमी आएको छ । शल्यक्रिया गर्ने संख्या कम भएसँगै विभिन्न वार्डबाट वेड निकालेर थन्क्याइएको छ । ‘झण्डै ३५ प्रतिशत बेड थन्काइएको छ,’ अस्पतालका अर्का कर्मचारीले भने, ‘दैनिक २० देखि २५ जना बेड नभएको भन्दै भर्ना नगरी फर्काउन थालिएको छ ।’ पहिले वार्डको एक च्याम्बरमा ८ वटा वेड राखेर बिरामीको उपचार गरिदैं आएकोमा अहिले त्यो घटाएर तीन वटामा झारिएको छ । ट्रमामा सुरु भएको विस्तारित स्वास्थ्य सेवा (इएचएस) अन्र्तगतको शल्यक्रिया पनि कटौती गरिएको छ । यो सेवा अन्तर्गत पहिले दिनमा ८ वटा शल्यक्रिया हुने गरेकोमा अहिले त्यसलाई २ वटामा झारिएको छ ।
अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. प्रमोद यादव भने नर्सिङ स्टापमा कमी भएका कारण इएचएस अन्तर्गतको शल्यक्रिया गर्ने संख्यामा मात्र कटौती गरिएको बताउँछन् । ‘अन्य सेवाहरु कुनै कमी छैन, इएचएस घटाएर प्रतिदिन २ वटामा झारिएको मात्र हो,’ डा. यादव भन्छन्, ‘समायोजनले नर्सिङ स्टाफ कम भएका कारण तत्काललाई कम गराएका हौं । केही समयपछि पुनः सुरु हुन्छ ।’ उनले दशै तिहारको समायमा शल्यक्रिया कम हुने भएकाले पछि पुनः संचालन गर्ने बताए । बेड संख्या कम गरेको विषयमा जिज्ञासा राख्दा डा. यादवले इएचएस सेवा कम गरेपछि बिरामीको संख्या स्वतः कम भएर बेड कम गरिएको दावी गरे ।
डा. यादवकाअनुसार ट्रमामा १ सय ४७ नर्सिङ स्टाफ दरबन्दी रहेकोमा समायोजनका कारण अहिले ९२ मात्र कार्यरत रहेका छन् ।
वार्डबाट निकालेर थन्काइका बेडहरू
भताभुंग अप्रेसन थिएटर
