विराटनगर-कोभिड-१९ को दोस्रो लहर तीब्र रुपमा फैलिएसँगै विराटनगरमा संचालित तीन वटा कोभिड अस्पतालहरूका शैय्या संक्रमितले भरिएका छन् । कोशी अस्पतालको कोभिड उपचार केन्द्र, नोबेल मेडिकल कलेज र विराट टिचिङ्ग हस्पिटलको कोभिड अस्पतालको शैय्या कोरोना संक्रमितका बिरामीले भरिएको हो ।
अस्पतालमा रहेका आईसीयुसहितको भेन्टिलेटर पनि भरिएपछि संक्रमितहरूले पालो कुर्नुपर्ने अवस्थामा आएको छ । विराटनगर नजिकै बुढीगंगा गाउँपालिकामा सञ्चालित विराट मेडिकल कलेजले १२० शैय्याको कोभिड अस्पताल वैशाख दोस्रो साताबाट सञ्चालनमा ल्याएको छ । बिरामीको चापले गर्दा हरेक दिन सबै शैय्या भरिभराउ छन् ।
अस्पतालका सम्पर्क अधिकृत सुनिल देवकाअनुसार आईसीयु र भेन्टिलेटर खाली हुनै नपाउने गरेको बताए । ‘बिरामीको चाप यति धेरै छ कि हामी गम्भीर अवस्थामा पुगेका बिरामीहरुलाई मात्र सेवा दिन बाध्य छौं,’ उनले भने,’ ‘आईसीयु बिरामी ठिक हुँदा वा मृत्यु भएपछि मात्र खाली हुने अवस्था छ ।’ उनले अस्पतालका सबै १२० शैय्यामा बिरामीहरु भरिएको जानकारी दिए ।
प्रदेश सरकारले सञ्चालन गरेको कोशी कोभिड उपचार केन्द्रमा अक्सिजन र भेन्टिलेटरसहितको ९६ शैय्या रहेको छ । जसमध्ये अक्सिजनसहितको ८३ वटा बेड रहेकामा आइतबारसम्ममा सबै शैय्यामा संक्रमित रहेको अस्पतालका इन्चार्ज बैजनाथ साहले जानकारी दिए । २१ शैय्याको आईसीयुमा पनि संक्रमित छन् । कोशी कोभिड उपचार केन्द्रले गम्भीर अवस्थाका बिरामी मात्र भर्ना लिइरहेको छ ।
‘अहिले हामीसँग अक्सिजनसहितको भेट र भेन्टिलेटर खाली छैन । किनभने आइसीयुमा रहेका बिरामीहरुलाई कुनैपनि बेला भेन्टिलेटर आवश्यक पर्नसक्छ, त्यसैले अहिले भेन्टिलेटर प्रयोग नभएपनि त्यहाँ अरु बिरामी भर्ना लिएर भेन्टिलेटर सेवा उपलब्ध गराउन सक्ने अवस्था छैन्,’ साहले भने ।
नोबेल शिक्षण अस्पतालले वैशाख दोस्रो सातामा ६० वटा शैय्याबाट कोभिडको उपचार सुरु गरेको थियो । केही दिनमै बिरामीको चाप बढ्न थाल्यो । त्यसलाई बढाएर १०० शैय्या पु¥यायो । त्यतिले पनि अस्पताल खोज्दै आउने संक्रमितहरुलाई उपचार दिन नसक्ने अवस्था आयो ।
त्यसपछि स्वास्थ्य मन्त्रालयको स्वीकृतिबिना नै अस्पतालले केही शैय्या थप्यो । मन्त्रालयले १०० शैय्याको कोभिड अस्पताल सञ्चालन अनुमति दिएको भएपनि अस्पतालले जनशक्ति र बिरामीको चापलाई ध्यानमा राखेर बुधबारदेखि कोभिड उपचार केन्द्रको क्षमता विस्तार गरेर १९२ शैय्या पु¥याएको छ । शुक्रबार दिउँसोसम्म अस्पतालमा १६२ जना संक्रमित उपचाररत रहेकोमा शनिबार बिहानसम्म अस्पतालका सबै १९२ वटा शैय्या भरिएका छन् ।
‘अहिले पनि अस्पतालमा आईसीयु र भेन्टिलेटर खोजी गर्दै टेलिफोन गर्नेहरु धेरै छन्,’ अस्पतालका प्रबन्धक नारायण दाहालले भने, ‘हामी आईसीयु त होइन्, जनरल बेड पनि दिन नसक्ने अवस्थामा छौं ।’ अक्सिजन मात्र लगाएर भएपनि बिरामी राखिदिनु भन्ने अनुरोध गर्नेहरुलाई पनि सेवा दिन कठिन भएको उनले बताए ।
नोबेल शिक्षण अस्पतालमा कोरोना संक्रमितको उपचारको लागि ३९ बेडको आईसीयु छ । आईसीयुका सबै बेडमा बिरामी छन् । त्यसमध्ये १० वटा भेन्टिलेटर प्रयोग भइरहेका छन् । आइतबार सबै भेन्टिलेटरमा बिरामी रहेको प्रबन्धक दाहालले बताए । उनी भन्छन्, ‘हामीसँग भेन्टिलेटर र आईसीयु सबैमा बिरामी छन् । बिरामीको चाप बढेपछि स्वास्थ्य मन्त्रालयसँग ३०० शैय्याको कोभिड अस्पताल सञ्चालन गर्न प्रस्ताव गरेका छौं । तर, स्वीकृती आइसकेको छैन ।’
मन्त्रालयले स्वीकृती दिएको खण्डमा केही दिनभित्रै ३०० बेडको कोभिड उपचार केन्द्र सञ्चालनमा ल्याउने र आईसीयु बेडको संख्या पनि बढाउन तयारी अवस्थामा रहेको प्रबन्धक दाहालले जानकारी दिए । नोबेलमा सिरहा, सप्तरीलगाायतका जिल्लाबाट पनि कोभिड उपचारका लागि बिरामीहरु आएका छन् । प्रबन्धक दाहालका अनुसार काठमाडौंमा आईसीयु र भेन्टिलेटर अभाव भएपछि हेलिकप्टर चार्टर गरेर बिहीबार दुई जना बिरामी उपचारका लागि नोबेल आएका छन् ।
विराटनगर महानगरपालिकाभित्र मात्र दैनिक २५० भन्दा बढी नयाँ संक्रमित पहिचान भइरहेको छ । प्रदेश १ मा दैनिक पहिचान भएका संक्रमित संख्याको झण्डै आधा संख्या मोरङमा भेटिने गरेको छ । जसले गर्दा अस्पतालहरुमा चाप बढेको हो ।
यसबाहेक सिरहा, सप्तरी, उदयपुरलगायत संक्रमित संख्या बढी भएका जिल्लाहरुबाट पनि उपचारका लागि विराटनगरमै आउनुपर्ने अवस्थाले गर्दा यहाँका अस्पतालहरुलाई उपचार सेवा दिन कठिन परेको छ । त्यसमाथि काठमाडौंबाट समेत बिरामी आउन थालेपछि अस्पतालहरु थप चापमा परेका छन् ।
विराटनगरका तीन वटा अस्पतालमा १०० बेड आईसीयु, ४० वटा भेन्टिलेटरसहित ३ सय ८४ बेडमा कोभिड–१९ का गम्भीर बिरामीको उपचार भइरहेको छ । कोशी कोभिड उपचार केन्द्र अस्पताल पूर्ण क्षमतामा सञ्चालनमा आएको खण्डमा एक सय बेड थपिनेछ ।