पोखरा-पोखरामा राष्ट्रिय स्वास्थ्य सम्मेलन सम्पन्न भएको छ । दुई दिनसम्म चलेको उक्त सम्मेलनमा संघीय स्वास्थ्य प्रणालीको पुनः संरचनाको विषयमा छलफल भएको थियो ।
सम्मेलनमा सहभागी विज्ञहरुले हाल स्वास्थ्य सेवा कमजोर हुँदै गएको गुनासो गरे । संघीयतामा सरकारले कस्तो भूमिका खेल्ने भन्ने बिषयमा प्रष्ट नभएकोले गर्दा समस्या परेको उनीहरुको भनाइँ थियो । देश संघीयतामा गएसँगै मौलिक हकको रुपमा रहेको स्वास्थ्य सेवा थप प्रभावकारी हुनुपर्नेमा हुन नसकेकोमा उनीहरुको गुनासो थियो ।
सम्मेलनमा स्वास्थ्य सम्बन्धि दिगो विकास लक्ष्य तथा संघीय स्वास्थ्य प्रणालीको पुनःसंरचनाको आवश्यकता सम्बन्धमा समेत छलफल भएको छ । मौलिक हकमा रहेको स्वास्थ्य सेवा अझै पनि देशका जनताले सहज रुपमा प्रयोग गर्न नपाएको उनीहरुले दाबी गरेका छन् । कार्यक्रममा ७ जना विज्ञहरुले नसर्ने रोग, सरुवा रोग, मातृशिशु स्वास्थ्य र पोषण र स्वास्थ्य विमा जस्ता स्वास्थ्य अनुसन्धानका मुख्य बिषयमा आ–आफ्नो प्रस्तुती दिएका थिए ।
जनस्वास्थ्यका प्राध्यापक डा.शरदराज वन्तले विश्व कार्ययोजना स्वास्थ्य सम्बन्धि दिगो विकास लक्ष्य प्राप्तीको मार्ग, प्रा.डा.राजेन्द्रकुमार बि.सी.ले तथ्य निर्माण प्रणाली र स्वास्थ्य सम्बन्धि दिगो विकास लक्ष्यजस्ता विषयहरुमा प्रस्तुती राखेका थिए । त्यसैगरी कार्यक्रममा सह-प्राध्यापक राजेन्द्र कार्की, प्रा.डा. सुजन बाबु मरहट्टा, खिमबहादुर खड्का, सह-प्राध्यापक डा. उमाशंकर प्रसादलगायतले आ–आफ्नो प्रस्तुती राखे ।
सह-प्राध्यापक डा. तुल्सीराम भण्डारीले स्वास्थ्य बिमा कार्यक्रम प्रभावकारी हुन नसकेको बताए । डा. दीपेन्द्रप्रसाद यादवले २०३० मा दिगो लक्ष्य प्राप्तिको लागि सबै नेपालीलाई स्वास्थ्य सेवाको पहुँच पु¥याउने सरकारको लक्ष्यलाई सवै क्षेत्रबाट सहयोग आवश्यक भएको बताए । स्वास्थ्य बिमा व्यबस्था पनि कमजोरले गर्दा केही असन्तुष्टि रहेको उनले जनाए ।
आयोजक कमिटीका अध्यक्ष समेत रहेका सह-प्राध्यापक डा. डमरुप्रसाद पनेरुले देशको क्षेत्र र भेगमा फरक फरक स्वास्थ्य सम्बन्धि सेवा आवश्यक भएकोले हाल जनतशक्ति अभावमा जनताले मौलिक हकको रुपा रहेको स्वास्थ्य सेवा सहज ढंगले प्रयोग गर्न नपाएको जनाए । सदस्य सचिव सह-प्राध्यापक डा. दीपेन्द्रकुमार यादवले स्वास्थ्य बिमा संचालन भएका स्थानहरुमा जनतालाई सहज ढंगले सेवा प्रदान नभएको गुनासो आएकोले त्यसको नियमन गर्नुपर्नेमा जोड दिए । स्वास्थ्य बिमा हाल देशका ५१ जिल्लामा पुगेको र करिब १२ प्रतिशत जसो जनता यसबाट लाभान्वित भएको उनले जनाए ।
स्कुल हेल्थ एण्ड अलाइड साइन्सेस र स्वास्थ्य विज्ञान संकाय, पोखरा विश्वविद्यालयको संयुक्त आयोजना र विश्वविद्यालय अनुदान आयोगको आशिंक वित्तिय सहयोगमा संचालन भएको कार्यक्रममा जनस्वास्थ्यका विज्ञ, प्राध्यापक, अनुसन्धानकर्ता, कर्मचारी, स्नातकोत्तर र स्नातक तहका बिद्यार्थीहरु सहित एक सय ६० जनाको सहभागिता रहेको उपप्राध्यापक चिरन्जिबी अधिकारीले बताए । सम्मेलनको बारेमा जानकारी दिन आयोजकले मंगलबार पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गरेका थिए ।
